Door Nicolas Guggenbühl
" HEALTH & FOOD " nummer 58, Maart/April 2003
|
De geestdrift voor de pro- en prebiotica staat in verband met de fascinerende ontdekkingen over de darmflora, dat « duistere continent » dat meer en meer een belangrijke schakel blijkt te zijn in onze gezondheid en ons welzijn. Voor de probiotica zou dat ook kunnen passen bij bepaalde opvattingen zoals « het leven dat het leven in stand houdt » en de vrees in de zin van « onze voeding is steriel geworden ». In dat kader zijn er heel wat aanhangers van de « mode van het levende » die ook behoren tot de « groene golf ».
De probiotica, als levende micro-organismen die als gunstig worden aanzien voor de gezondheid van degene die ze consumeert, net zoals de prebiotica, als ingrediënten die de groei stimuleren van als gunstig beschouwde bacteriën, voeden heel wat verwachtingen: bescherming tegen pathogene kiemen, vermindering van lactose-intolerantie, preventie van diarree in verband met antibiotica, preventie van colorectale kanker en stimuleren van het immuunsysteem. Maar in heel dat uitgebreide terrein van “claims” moeten we wel erkennen dat voor het ogenblik de meeste wetenschappelijke bewijzen voor de probiotica vooral bestaan voor de gezondheid van de transittijd.
Yoghurt en « superyoghurt »: is de « Bifidus » actief ?
Bestaat er een verschil tussen een probioticum zoals een eenvoudige yoghurt en een probioticum dat andere micro-organismen bevat dan de fermenten van yoghurt? Ja, in sommige gevallen en voor bepaalde parameters. Dr. Deprez (Universitaire Ziekenhuizen St-Luc) heeft recent verschillende studies onder de loep genomen* die handelen over de consumptie van een yoghurt die naast de klassieke fermenten van yoghurt (Lactobacillus bulgaricus en Streptococcus thermophilus), ook de stam Bifidobacterium DN-173010 (Activia, Danone) bevat. Daaruit bleek bijvoorbeeld dat voor wat betreft de intolerantie voor lactose yoghurt en « superyoghurt » evenwaardig zijn. Maar de bifidus maakt wel een verschil uit op niveau van de transittijd: in vergelijking met yoghurt geeft yoghurt + Bifidobacterium DN-173010 een significante vermindering van de totale transittijd en vooral – en dat wordt vooral nagestreefd bij darmtraagheid – van de transittijd in het sigmoïd.
Nicolas Guggenbühl
|
Meer leven in de melkweg
We kunnen niet alle bewijzen aanhalen die bestaan voor de verschillende claims maar we zouden kunnen zeggen dat er met de probiotica in de gezondheidsbalans meer te winnen dan te verliezen valt. Maar dan dienen de probiotica die naam waardig, nog de micro-organismen vermeld op de verpakking in voldoende hoeveelheden en vooral levend vrij te zetten. En aan die drie criteria wordt blijkbaar nog niet altijd beantwoord, verre van. Dat werd benadrukt in een studie van de Universiteit van Gent (1), uitgevoerd met 30 supplementen en 25 probiotische zuivelproducten (cfr. Health and Food nr. 47). Daarin werd met name aangetoond dat het aantal levende bacteriën vaak te gering was in de supplementen (103 à 106 CFU/g), terwijl de situatie duidelijk beter was bij de voedingsmiddelen (105 à 109 CFU/ml). Erger nog: 37 % van de supplementen bevatte geen enkele levende bacterie. De auteurs beklemtonen eveneens de erbarmelijke overeenstemming tussen de micro-organismen vermeld op de verpakking en degene die echt aanwezig waren. Die vaststellingen werden trouwens bevestigd door een tweede onderzoek van de Gentse Universiteit (2).
Een tweede slag in de korf van de probiotica werd toegebracht door het magazine Test Gezondheid (3). Daarin werd vermeld dat alle probiotische melkproducten een levende en in principe voldoende flora bevatten. Dat gold eveneens voor de producten die als geneesmiddelen verkocht worden en die een overvloedige flora bevatten. Maar de helft van de supplementen bevatte enkel dode micro-organismen. De informatie verschaft over de micro-organismen was onvolledig of incorrect bij 40 % van de gefermenteerde producten en bij 53 % van de complementen. Kortom, wat het probioticum van binnen is (in het product) komt niet altijd overeen met wat er van buiten opstaat!
Nicolas Guggenbühl,
Diëtist Voedingsdeskundige
* Ter gelegenheid van de publicatie van monografie over Activia, die werd goedgekeurd door dr. Deprez (UCL-St Luc).
(1) Temmerman R et al. Int J Food Microbiol. 2003 Feb 25;81(1):1-10.
(2) Temmerman R et al. Appl Environ Microbiol. 2003;69(1):220-6.
(3) Test Gezondheid 2003;54:10-14. |
