Het wetenschappelijk onderzoek naar probiotica evolueert snel en ziet er in de toekomst nog zeer belovend uit. Tussen wat enerzijds in onderzoekslaboratoria en in betrouwbare klinische studies gevonden wordt en wat anderzijds in de rekken van de grootwarenhuizen of bij de apotheek aangeboden wordt, ligt er soms een lange weg. Terecht stelt men zich soms de vraag of de inhoud van de in de handel beschikbare probiotica wel overeenstemt met wat erop vermeld staat.
Om hierop een afdoend antwoord te geven onderwierp een onderzoeksteam van het labo microbiologie van de Gentse universiteit* 55 probiotica aan een grondig onderzoek. Het ging om 25 zuivelproducten en 30 gedehydrateerde supplementen beschikbaar op de Europese markt. Het verdict van de analyses moet ons toch wel aan het denken zetten …. Zo werd vastgesteld dat het aantal bacteriën aanwezig in de voedingssupplementen vaak beduidend lager was dan het aantal aanwezig in de probiotische zuivelproducten.
Probiotische supplementen
· In 37 % van de gedehydrateerde supplementen werd geen enkele levende bacterie teruggevonden.
· Het voedingssupplement met de hoogste score telde ternauwernood een miljoen bacteriën per gram.
Probiotische zuivelproducten
· Alle onderzochte producten bevatten levende bacteriën.
· In de meeste gevallen waren er tussen tien miljoen en een miljard bacteriën in aanwezig.
De verschillen tussen de levensmiddelen en de supplementen, aldus de onderzoekers, kunnen op verschillende manieren verklaard worden : de vloeibare massa van de zuivelproducten leent zich uitstekend om de bacteriën te laten overleven, supplementen hebben een veel langere houdbaarheid (2 tot 3 jaar) dan zuivelproducten (ongeveer 1 maand). Ook de temperatuur bij de stockering is verschillend voor de twee soorten producten : voor supplementen volstaat kamertemperatuur terwijl voor zuivelproducten een temperatuur van ongeveer 5°C vereist is, wat de overleving van de bacteriën ten goede komt. Deze argumenten verklaren wel het verschil maar zijn geenszins een aanvaardbaar excuus voor deze vaststellingen.
“Actieve bifidus” : vaak inactief !
De identificatie – op basis van het eiwitprofiel – van de geïsoleerde bacteriën, houdt vaak ook verrassingen in : slechts 13 % van de producten (supplementen en voedingsmiddelen) bevat alle op de verpakking vermelde stammen (de niet vermelde aanwezige bacteriën zijn melkzuurbacteriën en houden geen enkel gezondheidsrisico in). De onderzoekers stellen ook vast dat de gebruikte wetenschappelijke benaming vaak onjuist is of zelfs ontbreekt en dat in de plaats vaak “goedklinkende” benamingen gebruikt worden.
Tot slot nog dit : in slechts 5 van de 24 producten die beweerden bifidobacteriën te bevatten (doorgaans aangeduid met de term “actieve bifidus”) konden daadwerkelijk bifidobacteriën geïsoleerd worden. Kortom, opdat de vlag precies de lading zou dekken is er nog een lange weg af te leggen.
Nicolas Guggenbühl
* Temmerman R, Huys G, Pot B et Swing J. Identification and Antibiotic Resistance of Isolates From Probiotic Product. Laboratorium Microbiologie, Universiteit Gent. |
