Door Nicolas Guggenbühl
News van:
28 Mei 2003
|
Bètacaroteen is het belangrijkste carotenoïde uit onze voeding, in het bijzonder aanwezig in fruit en gekleurde groenten. Sinds een dertigtal jaren trekt dit pro-vitamine A, dat antioxidatieve eigenschappen bezit, de aandacht van de wetenschappers omwille van de potentiële anticancerologische hoedanigheden. Er zijn dus goede redenen om via interventiestudies het werkingsmechanisme ervan te onderzoeken.
Het onderzoek heeft tot op heden evenwel tegenstrijdige resultaten opgeleverd. In het rijtje van teleurstellende resultaten zijn de ATBC en CARET-studie te vermelden. Ze werden uitgevoerd in de jaren tachtig en hebben de hoop op een chemopreventie aardig de grond ingeboord. Bij de onderzochte populatie, hoofdzakelijk rokers, bleek het risico op pulmonaire kanker aanzienlijk te zijn gestegen bij diegenen die het betacaroteensupplement innamen.
Andere studies, onder meer de Physicians' Health Study, hebben inmiddels niet de minste verhoging van kankerincidentie bij inname van caroteen vastgesteld. Leidt het bètacaroteen, al naargelang men rookt of niet, een dubbel leven? Op basis van de bevindingen van een belangrijke studie, recent gepubliceerd in de Journal of the National Cancer Institute, moet deze vraag wellicht positief beantwoord worden.
Een verdubbeld risico
De onderzoekers hebben bijna 900 personen gevolgd die geopereerd werden voor colorectale adenomen. Het zijn goedaardige letsels die de voorbode van kanker kunnen zijn. De proefpersonen werden op een aselecte wijze in vier groepen onderverdeeld: (1) bètacaroteen (25 mg/d); (2) vitamine C en E (respectievelijk 100 en 400 mg); (3) bètacaroteen + vitamine C en E en (4) placebo. Het voorkomen van nieuwe colorectale adenomen werd na één en na vier jaar geëvalueerd.
De resultaten tonen aan dat bij de niet-rokers het bètacaroteen een beschermend effect heeft: het relatief risico (RR) om nieuwe colorectale adenomen te ontwikkelen daalt bij hen met 44 % in vergelijking met de placebogroep. Bij de rokers daarentegen stelt men het tegenovergestelde effect vast: het risico is met 36 % toegenomen. Het schadelijk effect van het supplement neemt nog toe wanneer daarbij alcohol wordt ingenomen: bij rokers die dagelijks minstens één alcoholische drank innemen verdubbelt het risico.
Hoewel deze studie op een indirecte aanwijzing voor colonkanker gebaseerd is, blijkt toch dat de voordelen van de inname van bètacaroteen niet voor iedereen dezelfde zijn. De inname van bètacaroteen door rokers – vooral wanneer dit gecombineerd wordt met de inname van alcoholische dranken – is niet zonder gevaar. Toppunt is dat bètacaroteen als antioxidant vaak aan rokers wordt aanbevolen...
Nicolas Guggenbühl
Diëtist nutritionist
Ref.:
Baron JA et al. J Natl Cancer Inst 2003;95:717-22. |
