Volgens een recente Nederlandse onderzoeksstudie bereiken de inwoners van ons vlakke buurland gemiddeld slechts 85 % van de aanbevolen dagelijkse aanbreng van foliumzuur of vitamine B9. Die waarden kunnen waarschijnlijk ook naar ons land worden geëxtrapoleerd. Maar bovendien lijkt het erop dat ons lichaam meer dan een kwart van het foliumzuur dat in de voedingsmiddelen aanwezig is, niet opneemt. Is het dan een gigantentaak om aan de dagelijkse behoeften aan foliumzuur via de voeding te voldoen?
In goede en gepaste vorm
In de genoemde studie, die uitgevoerd werd in samenwerking met het National Institute of Public Health and the Environment, werd het voedingsgedrag geanalyseerd van 2 435 mensen tussen 20 en 65 jaar oud. De gemiddelde aanbreng van foliumzuur lag rond 250 mcg/d, hetzij onder de in Nederland aanbevolen dagelijkse aanbreng (300 mcg/d tegenover 200 mcg/d bij ons).
Twee derde van die aanbreng gebeurt onder vorm van “ polyglutamaten” , en het overige derde onder vorm van “monoglutamaten”. Nu is het enkel dat laatste derde dat kan gebruikt worden want de polyglutamaten moeten in de darm eerst door deconjugasen bewerkt worden om als monoglutamaten de darmbarrière te kunnen overschrijden.
Het glas voor drie vierde leeg ?
De Nederlandse vorsers hebben zich ook over dat probleem gebogen. Van de steekproef in het begin werden 180 vrijwilligers tussen 50 en 70 jaar oud in drie groepen verdeeld: elke dag ontving de eerste groep een capsule met monoglutamaten, de tweede de zelfde hoeveelheid polyglutamaten en de derde een niet actief middel. Na 12 weken werden de concentraties foliumzuur in plasma en rode bloedlichaampjes vergeleken. Resultaat : toename van foliumzuur in het bloed van de " polyglutamaat-groep " met amper 66 % van de stijging in de " monoglutamaat-groep ". Vanuit die vaststelling werden enkele “geleerde” berekeningen gemaakt: op basis van een dagelijkse aanbreng van 240 mcg foliumzuur, waarvan 80 mcg monoglutamaten en 160 mcg polyglutamaten, ligt de totale in het bloed geabsorbeerde hoeveelheid rond de 186 mcg. Dus verre van wat het zou moeten zijn !
Openbare schuld
Theoretisch mogen we het zelfde verwachten voor ons land, dus een netelige toestand gezien foliumzuur onontbeerlijk is voor de toekomstige moeders om het risico op bepaalde aangeboren misvormingen bij de baby te voorkomen (Spina bifida en anencephalie). Door het feit dat foliumzuur een rol speelt bij de remethylatie van homocysteïne in methionine, is vitamine B9 trouwens ook een kandidaat als cardioprotector. Hoe kunnen we nu verhelpen aan die onvoldoende voedingstoestand? In de eerste plaats door meer foliumzuurrijke voedingsmiddelen te gebruiken (groenten met donker blad, sinaasappelsap, volle granen en ontbijtgranen, die vaak nog verrijkt zijn met foliumzuur…). Maar gezien de vernoemde resultaten, zou dat nog niet volstaan want we vetrekken al met een schuld van 25 %.
De nieuwe rijken
De tweede optie is de meest betrouwbare voor de zwangerschap (dan is de aanbevolen dagelijkse aanbreng dubbel zo groot): verrijking met foliumzuur van graanproducten of suppletie. In veel landen onder andere België is verrijking van voedingsmiddelen met folaten toegelaten (vb. ontbijtgranen) maar in Nederland is dat gewoonweg verboden. En de vraag is waarom…
Want dergelijke verrijking blijkt te renderen. In de Verenigde Staten en in Canada wordt een groot aantal graanproducten systematisch verrijkt met foliumzuur zodat elke vrouw in de vruchtbare leeftijdsperiode een voldoende aanbreng krijgt. Recent werd in een Canadese studie aangetoond dat dank zij die verrijking de prevalentie van misvormingen als gevolg van een defect in de sluiting van de neurale buis met 50 % gedaald was…
Nicolas Rousseau
Diëtist voedingsdeskundige
Ref:
Thesis van dr. Alida Melse-Boonstra, Wageningen Centre for Food Sciences and Wageningen University. Meer info : news@nwo.nl |
