| Fyto-oestrogenen zijn plantaardige bestanddelen waarvan de isoflavonen, die in grote hoeveelheden in soja aanwezig zijn, het meest bestudeerd werden. In onze voeding vinden we er in drankjes en desserts op basis van soja, in tofu en preparaten voor zuigelingen op basis van soja-eiwitten. Een andere klasse fyto-oestrogenen, de enterolignanen, worden in geringe hoeveelheid aangemaakt door het lichaam vanaf lignanen die onder andere in granen en peulvruchten aanwezig zijn. Alle fyto-oestrogenen zijn structureel verwant met oestradiol, een menselijk geslachtshormoon, met evenwel andere effecten dan dat oestradiol.
Beperkt voordeel
Voedingssupplementen met fyto-oestrogenen leveren duidelijk hogere hoeveelheden dan die in de westerse voeding. Die producten worden verondersteld de klinische tekens van de menopauze te verminderen. Ook al werd in studies aangetoond dat Aziatische vrouwen in de menopauze die het meest soja gebruiken ook degene zijn met het minste warmteopwellingen, toch werden dergelijke effecten tot heden toe niet vastgesteld met supplementen bij westerse vrouwen. Andere resultaten suggereren mogelijke gunstige effecten, die echter beperkt zijn, tegen osteoporose en verlies van cognitieve functies.
En de veiligheid?
In haar rapport benadrukt Afssa dat dierexperimenten met hoge doses fyto-oestrogenen hebben aangetoond dat er een verhoogd risico van borstkanker en van ontwikkelingstoornissen in de geslachtorganen kan zijn. Door die ontdekkingen is er ongerustheid ontstaan over preparaten voor zuigelingen op basis van soja. Toch vertonen veel kinderen die op die manier gevoed werden geen achterstand in hun ontwikkeling. Bij volwassenen wordt de maximaal aanbevolen dosis (1mg/kilo gewicht/dag) niet bereikt met voedingsmiddelen op basis van soja maar wel met sommige hoog gedoseerde supplementen (tot 80mg/dag). In dat kader beveelt Afssa een etikettering aan waarmee de consument geïnformeerd wordt over het gehalte fyto-oestrogenen in supplementen en over de niet te overschrijden dagelijkse dosis.
Het rapport van Afssa laat echter nog wel ruimte voor twijfel. Ook al wordt er gesproken over de mogelijke risico’s van borstkanker op basis van het diermodel, er wordt ook herinnerd aan de epidemiologische studies die eerder wijzen op een beschermend effect bij Aziatische populaties die traditioneel veel fyto-oestrogenen verbruiken. En ook al zou bevestigd worden dat dit effect een gevolg is van de isoflavonen, dan kunnen op dit ogenblik die resultaten niet zomaar geëxtrapoleerd worden naar westerse vrouwen. Te volgen dus…….
Magali Jacobs en Nicolas Guggenbühl
Diëtist-voedingsdeskundige
Abonneer u gratis op de
newsletter
van Health and Food
Referentie:
AFSSA. Rapport de l'Agence française de Sécurité Sanitaire des Aliments sur la sécurité et les bénéfices des phyto-estrogènes apportés par l’alimentation. Maart 2005. www.afssa.fr
|
