Door Nicolas Rousseau
" HEALTH & FOOD " nummer 60, Augustus/September 2003
|
Om het gewicht van de schooltas te kunnen torsen en om aan de nieuwe uitdagingen het hoofd te bieden mag een scholier de behoeften van zijn eigen lichaam niet uit het oog verliezen. Er moet weer regelmaat in de dagindeling komen: vooreerst is een verkwikkende nachtrust absoluut noodzakelijk en mag het belang voor een evenwichtige voeding niet uit het oog verloren worden; dit begint onder meer met een stevig ontbijt.
De Belg, laatste van de klas
Ontbijten is voor twee zaken belangrijk. Enerzijds moet er na de relatief lange nachtrust - een kind heeft meer slaap nodig dan een volwassene - weer energie aangevoerd worden omdat de glycogeenreserves, bij de jongsten veel meer dan bij oudere kinderen, grotendeels uitgeput zijn. Anderzijds is de eerste maaltijd van de dag belangrijk om aan de behoefte van een aantal essentiële voedingsstoffen te voldoen; dit geldt in het bijzonder voor de vitamines B1, B6 en B9, maar ook voor ijzer en calcium. Uit de Amerikaanse Bogalusa Heart Study bleek dat kinderen die geen ontbijt namen niet eens 2/3 van de aanbevolen hoeveelheden van deze voedingsstoffen konden dekken (1)!
Spijtig genoeg haalt de doorsnee scholier geen goede resultaten voor het vak ‘ontbijt'… Men neemt aan dat slechts één adolescent op tien een goed evenwichtig ontbijt neemt en dat één op tien zelfs helemaal geen ontbijt neemt (2).
Prestaties als mikpunt
Een onvolwaardig ontbijt of nog slechter, geen ontbijt, heeft ontegensprekelijk een invloed op de te leveren prestaties. Een studie uitgevoerd in Denemarken (3) heeft dit nader onderzocht. De invloed van diverse ontbijten werd bij 195 kinderen van 10 jaar vergeleken. Eén groep kreeg een ‘volwaardig' ontbijt dat 20 % van de dagenergie aanbracht en een andere groep kreeg een ‘onvolwaardig' ontbijt, dat zelfs niet eens 10 % van de vereiste dagenergie aanbracht. De resultaten spraken boekdelen…. Kinderen die een ‘volwaardig' ontbijt namen, in vergelijking met de ‘onvolwaardige' ontbijtgroep, scoorden beter op fysieke uithouding en behaalden betere resultaten op tal van rekentests …
Zijn zwakkere leerlingen dikker?
De dag van vandaag heeft tien tot vijftien procent (4) van de jonge Belgen last van overgewicht. Een alsmaar alarmerende vaststelling gezien hun aantal jaar na jaar in stijgende lijn gaat… Het is vermoedelijk onder de zwaarlijvigen dat diegenen die een slecht of geen ontbijt nemen terug te vinden zijn. Een recente studie (5) zet een en ander nog eens in de verf: op basis van vijf voedingsanamneses, verspreid over het ganse jaar, werden de voedingsgewoonten van 499 volwassenen onder de loep genomen. Bij diegenen die het ontbijt verwaarloosden stelde men een hogere prevalentie van zwaarlijvigheid vast (OR = 4,5; IC 95 % = 1,57-12,90). Welnu, slechte voedingsgewoontes zijn vaak familiaal gebonden….
Het fundamenteel belang van een ontbijt is: een voldoende aanbreng van koolhydraten. Uit de CARMEN studie (Carbohydrate Ratio Management of European National Diets) (6) blijkt dat een vetarme en een koolhydraatrijke voeding gunstig is voor een goede controle van het lichaamsgewicht zelfs wanneer gesuikerde producten - zoals ontbijtgranen - worden ingeschakeld.
Nicolas Rousseau,
Diëtist Nutritionist
Op basis van een persmededeling van Nestlé Cereals
Ref:
(1) Nicklas TA et al. Am J Clin Nutr 1998 ; 67(suppl) : 757s-63s
(2) Etude effectuée par l'Université de Gand en 1998 auprès de 341 jeunes âgés de 11 à 18 ans.
(3) Wyon DP et al. Int J Food Sci Nutr 1997 ; 48(1) :5-12
(4) Le consensus du BASO (Belgian Association for the Study of Obesity) 2000
(5) Ma Y et al. Am J Epidemiol 2003 ; 158(1) : 85-92
(6) Saris WH et al. Int J Obes Relat Metab Disord 2000 ;24(10) :1310-8
|
