Door Nicolas Rousseau
" HEALTH & FOOD " nummer 60, Augustus/September 2003
|
Tot voor kort beschikte men niet over gegevens aangaande de prevalentie van homocysteïne in België. De Homocor-studie (nog niet gepubliceerde gegevens), uitgevoerd onder leiding van dr. Patrick Chenu (Hoofd Cardiovasculaire Pathologie, Universitaire Ziekenhuizen UCL Mont-Godinne), licht even een tip van de sluier op. Deze zeer volledige multivariabele studie toont aan dat 15,8 % van de Waalse bevolking een lichte (16-30 mcmol/l) tot matige (31-100 mcmol/l) vorm van hyperhomocysteïnemie vertoont en er zich bij 1,6 % van de bevolking een zeer ernstige vorm (> 100 mcmol/l) manifesteert. Het multivariabel onderzoek toont verder aan dat er een zeer nauwe correlatie bestaat tussen de hoeveelheid homocysteïne en het geheel van arteriosclerose-antecedenten die bij de patiënten werden gedocumenteerd en aangetoond. Meer nog, de correlatie was nog meer uitgesproken in vergelijking met een dyslipidemie, derhalve met de cholesterol…. Voor dr. Chenu is homocysteïne wellicht een totale marker voor arteriosclerose en moet deze van zeer nabij gevolgd worden!
Gebroken hart, verstoorde hersenen
De hypothese dat homocysteïne bij senioren een invloed heeft op de gezondheid van hart en hersenen wordt alsmaar duidelijker. Een recente Poolse studie (1) onderzocht de invloed van het homocysteïnegehalte op de prognose binnen de drie maanden na een infarct bij 75 patiënten met een gemiddelde leeftijd van 68 jaar. De post-infarctrecuperatie werd gemeten volgens de Rankin-schaal: 0-2 goede recuperatie; 3-5 slechte recuperatie en overlijden. Een hyperhomocysteïnemie (hier aanzien bij een waarde > 15 mcmol/l) verhoogde het risico van een slechte recuperatie met een factor 12 (IC 95 %; 2,93-47,42).
Dergelijke toestand verergert ook cerebrovasculaire beschadi-
gingen. Zo toont een andere studie aan, uitgevoerd in vergelijkbare omstandigheden (2) bij 95 Australische patiënten, dat hoge homocysteïnewaarden tijdens een post-infarctperiode gepaard gaan met ernstige cognitieve aandoeningen. Een beeldvorming door magnetische resonantie toont de letsels aan de frontale hersenkwab, het aandachtscentrum en dat van de vrijwillige bewegingen. Het homocysteïnegehalte, overigens 34 % hoger dan bij de 55 gezonde controlepersonen in de studie, houdt rechtstreeks verband met het aantal en de omvang van de infarcten. Volgens de onderzoekers kan niet ontkend worden dat het homocysteïne op zich een neurotoxisch effect heeft. Bij de controlegroep ging een hyperhomocysteïnemie immers op de beeldvorming gepaard met een lichte maar significante cerebrale ventriculaire atrofie.
De dosis bepaalt het gif
In verband met de aantasting van de mentale functies is de hyperhomocysteïnemie bij ouderen naar alle waarschijnljikheid een kwestie van dosis. Een Italiaanse studie (3), uitgevoerd bij 650 senioren met een gemiddelde leeftijd van 73 jaar, toont aan dat de verkregen MMSE (Mini-Mental State Examination) resultaten geheel afhangen van het homocysteïnegehalte. Proefpersonen met een score tussen 24-25 vertoonden hogere homocysteïne bloedwaarden in vergelijking met de senioren met een score tussen 26-28, die op hun beurt benadeeld waren in vergelijking met de personen met een behoorlijke score van > 28.
|
De B-vitamines ter hulp?
In dit verband is wellicht van de B-vitamines (B6, B9, B12) een sprankje hoop te verwachten, vitamines waarvan geweten is dat ze een actieve rol spelen in het zuiveren van het homocysteïne. Momenteel zijn een aantal grootschalige suppletiestudies, lopende bedoeld als secundaire preventie. Begin deze zomer werden de resultaten van één van deze studies voorgesteld, bij gelegenheid van het Fourth International Conference on Homocysteine Metabolism, Bazel, Zwitserland . De vooruitzichten zijn vanuit meer dan één oogpunt veelbelovend. De onderzoekers, wetenschappers van het Biochemisch Pathologisch Instituut aan de Friedrich-Schiller Universiteit, Jena, Duitsland, deden een echografisch onderzoek bij 50 patiënten van 60 jaar oud met aanwijsbare tekenen van arteriosclerose. Gedurende een gans jaar kregen de vrijwilligers dagelijks: ofwel een drievoudige combinatie van B-vitamines (B6 : 25 mg, B9 : 2,5 mg, B12 : 0,5 mg) ofwel een niet-actieve formule. Op het einde van het onderzoek werd opnieuw een echografie genomen. De resultaten waren verrassend: de ophoping van de arterioscleroseplakken, samen met de vermindering van het homocysteïne, was teruggelopen bij de vitaminegroep …. en was toegenomen bij de placebogroep.
Voor Professor Till, directeur van het Instituut, was dit geheel onverwacht! Logischerwijze zou men zich aan een vertraging van het arterioscleroseproces kunnen verwachten, maar zeker niet aan een verbetering ervan. Zelfs al moet nog op de resultaten van de andere studies gewacht worden, het voorschrijven van folaatrijke levensmiddelen is voor ouderen geenszins een overbodige luxe…
Nicolas Rousseau,
Diëtist Nutritionist
Ref:
Pniewski J et al. Acta Neurobiol Exp 2003; 63 (2) : 127-30.
Sachdev PS et al. Dement Geriatr Cogn Disord 2003 ; 15 (3) : 155-62.
Ravaglia G et al. Am J Clin Nutr 2003 ; 77 (3) : 668-73. |
