Door Patrick Mullie
" HEALTH & FOOD " nummer 66, Augustus/September 2004
|
Het toeval zal wel een rol spelen, maar ook in het dagelijks nemen van een ontbijt spelen communautaire elementen een rol ! Voor beide geslachten wordt er meer dagelijks ontbeten in Vlaanderen dan in Wallonië (respectievelijk 71,8% en 58,9% voor mannelijke adolescenten; 59,9% en 52,6% voor vrouwelijke adolescenten). Opmerkelijk was dat het dagelijks nemen van een ontbijt daalt in functie van de leeftijd: voor beide geslachten daalt deze goede gewoonte vooral tussen de leeftijd 13 en 14 jaar (respectievelijk van 66,5% naar 54,5% bij mannelijke adolescenten en van 61,0% naar 47,2% bij vrouwelijke adolescenten).
"Risicofactoren"
Naargelang het zelfbeeld daalt de frequentie van het dagelijks ontbijten : voor beide geslachten zullen adolescenten die verklaren dat ze zich mager of te mager voelen, frequenter dagelijks ontbijten, in de groep die verklaart met overgewicht te zitten, neemt minder dan de helft dagelijks een ontbijt.
Het dagelijks nemen van een ontbijt is eveneens afhankelijk van het onderwijstype: adolescenten uit het algemeen onderwijs zullen frequenter dagelijks een ontbijt nemen (67,6% van de mannelijke adolescenten en 60,0% van de vrouwelijke adolescenten) in vergelijking met het technisch of beroepsonderwijs (respectievelijk voor mannelijke adolescenten 49,3% en 47,8% en voor vrouwelijke adolescenten 42,5% en 39,2%). De duur van het vervoer 's morgens blijkt weinig invloed te hebben op de frequentie van de ontbijten, in tegenstelling tot de opleiding van de moeder: adolescenten van moeders die geen lagere opleiding voltooiden namen slechts in 28,3% van de gevallen dagelijks een ontbijt, tegen meer dan 60% bij adolescenten met een moeder die universitair of hoger niet-universitair onderwijs volgden.
Graag een inspanning, a.u.b.
Het overslaan van een ontbijt werd in verschillende studies geassocieerd met een daling van de intellectuele prestaties. Een ontbijt met 20 tot 25% van de dagelijks energetische behoefte kan het geheugen en de creativiteit bij jongeren stimuleren in vergelijking met een energiearm ontbijt. Praktisch komt dit overeen met een ontbijt van 400 tot 500 kcal voor iemand die dagelijks gemiddeld 2000 kcal nodig heeft. Het overslaan van een ontbijt werd eveneens geassocieerd met een grotere kans op overgewicht en obesitas QUOTE "" QUOTE "" . Onderzoek toont echter aan dat de uitgespaarde energie later op de dag ter compensatie opgenomen wordt.
Laten we het voorbeeld geven!
Vooral tussen 13 en 14 jaar daalt de ontbijtfrequentie: adolescenten maken naast psychologische en sociale veranderingen eveneens lichamelijke veranderingen mee. Het toenemen van het gewicht voor de groei kan sommige adolescenten aanzetten om drastische en onevenwichtige maatregelen te nemen in een poging om het gewicht te controleren. In dit onderzoek zullen zowel mannelijke als vrouwelijke adolescenten minder frequent ontbijten wanneer ze verklaren met overgewicht te zitten. Informatiecampagnes omtrent gezond ontbijten moeten zich prioritair richten tot jonge adolescenten tussen 12 en 15 jaar, dit om de frequentiedaling tussen 13 en 14 jaar op te vangen. Dergelijke campagnes moeten enerzijds duidelijk maken dat het overslaan van een ontbijt om het gewicht te controleren een zeer slechte strategie is op termijn.
In het aanleren van gezonde ontbijtgewoonten speelt uiteraard de thuissituatie een essentiële rol: in gezinnen waar niet ontbeten wordt, is de kans groter dat de adolescent dit eveneens niet doet!
Laten we dus beginnen met het voorbeeld te geven ...
Patrick Mullie
Diëtist
Referentie :
* Mullie P, Vansant G, Grivegnée AR, Autier P. Ontbijtfrequentie van Belgische mannelijke en vrouwelijke adolescenten tussen 12 en 15 jaar. Tijdschrift voor Geneeskunde 2004;60:474-480. |
