Voeding en inactiviteit wordt verantwoordelijk geacht voor 30 tot 40 % van de kankers en minstens voor eenderde van de cardiovasculaire aandoeningen. In 2002 leed 32 % van de Belgische bevolking aan overgewicht en 12 % aan zwaarlijvigheid. Men schat dat 45 % van de overlijdens een cardiovasculaire oorzaak hebben, dat er momenteel 500 000 type 2 diabeten zijn en dat de medische kosten voor de meeste aandoeningen als gevolg van overgewicht oplopen tot 600 miljoen euro, dit is zowat 6 % van het totaal budget van de RIZIV. Wat doen we eraan?
Zowel op mondiaal (WGO) als op Europees niveau (DG SANCO) staan de gezondheidsproblemen in verband met zwaarlijvigheid, voeding en fysieke activiteit bovenaan de lijst waaraan bij prioriteit iets moet veranderen. Om de toestand te verbeteren zijn in een aantal landen in Europa reeds een aantal nationale programma’s gestart. In België heeft men zich, sinds de voedselcrisissen in het jaar 2000, vooral op de voedselveiligheid toegelegd, waardoor preventieve maatregelen in verband met gezonde voeding wat op de achtergrond werden verdrongen.
De Minister van Volksgezondheid, Rudy Demotte, wil de koe bij de hoorns vatten door een Nationaal plan voor voeding en gezondheid op te starten. Een groep van experten werd onlangs door de Minister aangesteld om een ‘nutritionele politiek’ uit te werken en een aantal concrete acties voor te stellen. Tegen begin 2006 zou met dit plan een aanvang moeten worden genomen.
Globale visie, locale acties
Momenteel worden er sporadisch links en rechts enkele acties en initiatieven genomen. Er is behoefte aan een algemene coördinatie. Het Belgisch Plan zou daar verandering moeten in brengen, er moeten meer partijen bij betrokken worden. Volgens de woordvoerder van de groep van experts, prof. Jean Nève ULB, zal het Nationaal Plan Voeding en Gezondheid (plan dat nog verder moet worden uitgewerkt) zich in grote lijnen inspireren aan gelijkaardige initiatieven die in andere landen zoals Frankrijk en Nederland lopen, met dien verstande dat ze aan de specifieke Belgische gewoonten zullen worden aangepast.
Er zal bijzondere aandacht besteed worden aan de opvoeding alsook aan de bijscholing en aan de verantwoordelijkheid van alle medewerkers en deelnemers en dit zowel op individueel als op collectief niveau. Dit zal bijvoorbeeld gebeuren door voedingsvoorlichting te geven vanaf de prille jeugd, de strijd aan te binden tegen overgewicht, een meer doorgedreven vorming aan gezondheidsmedewerkers te geven, de producenten en verdelers van voedingsmiddelen alsook verantwoordelijken uit de gemeenschapsrestauratie op hun verantwoordelijkheid wijzen enz…
De consumptie van belangrijke groepen van levensmiddelen zoals fruit en groenten, maar ook andere gezondheidsbevorderende levensmiddelen zal gestimuleerd worden.
Voor wat de specifieke voedingsstoffen betreft (vetten, koolhydraten, zout, vitamines, mineralen, …) zullen acties ondernomen worden om zowel de kwantiteit als de kwaliteit van de inname te verbeteren.
Ook aan het regelmatig beoefenen van een fysieke activiteit zal de nodige aandacht besteed worden, alsook aan de borstvoeding, kortom een uitgebreid menu. De middelen die voor de concrete realisatie van dit ambitieus plan ter beschikking worden gesteld zullen bepalend zijn voor het succes ervan.
Nicolas Guggenbühl |