Door Nicolas Guggenbühl
" HEALTH & FOOD " nummer 59, Juni/Juli 2003
|
Dr. Atkins, dit jaar op 72 jarige leeftijd overleden, lag aan de basis van het wellicht meest vermaarde dieet op onze aardbol. Op basis van persoonlijke ervaringen heeft hij zijn theorie ontwikkeld die stelt dat de sleutel voor het vermageren gebaseerd is op het achterwege laten van de koolhydraten. Van zijn eerste werk “Dr. Atkins Diet Revolution”, verschenen in 1972, werden meer dan 15 miljoen exemplaren verkocht. Zonder twijfel heeft zijn theorie voor een groot deel bijgedragen tot de misopvatting: ‘zetmeelproducten zijn dikmakers'. Twintig jaar later stond een herwerkte versie van zijn boek gedurende vijf jaar op de lijst van bestsellers van de New York Times.
Naast de boeken worden specifieke voedingswaren (chocolade, thee … zonder suiker) alsook recepten voor de gebruikers via Internet aan niet onaardige prijzen aan de man gebracht. Tot op heden hebben miljoenen Amerikanen, waaronder tal van vedetten die er helemaal geen boodschap aan hebben, de methode uitgeprobeerd. Toch heeft hij de opmars van zwaarlijvigheid geen halt kunnen toeroepen!
Vet naar believen!
In de praktijk bestaat het dieet erin alle koolhydraatbronnen (zowel enkelvoudige als samengestelde) te bannen: brood, deegwaren, rijst, aardappelen, peulvruchten, fruit en fruitsap, snoep, … Dierlijke eiwitbronnen (vlees, vleeswaren, vis, eieren, kaas) en vetten (boter, room, olie, vlees en vleeswaren) mogen naar believen worden gebruikt, wat in grote mate het succes van het dieet verklaart.
Het is voor de handliggend dat de overvloed aan verzadigde vetten en cholesterol van dergelijk dieet zeker niet bevorderlijk is voor de gezondheid van hart en bloedvaten. Daarenboven kan het rijke aanbod van eiwitten, zoals in enkele studies werd aangetoond, een reeds zwakke nierwerking bij risicopersonen verergeren. Maar deze langetermijnrisico's lijken de kandidaten die op korte termijn willen afvallen niet af te schrikken.
Doeltreffend…maar van korte duur
Talrijke studies, waarvan er slechts enkele werden gepubliceerd, tonen aan dat het dieet inderdaad tot snelle resultaten leidt. Over het algemeen worden ze niet langer dan zes maanden volgehouden. Voor het eerst hebben onderzoekers een gerandomiseerde studie verricht bij 63 zwaarlijvige mannen en vrouwen waarbij ze, over een periode van 12 maanden, de resultaten van het Atkinsdieet vergeleken hebben met het klassieke vermageringsdieet: hypocalorisch en arm aan vet. Een en ander werd na een periode van zes maanden opgehelderd…
De resultaten van de studie tonen aan dat de personen die het Atkinsdieet volgen inderdaad meer afvallen tijdens de eerste zes maanden. Na een periode van 12 maanden was er geen significant verschil meer in gewichtsverlies tussen de beide groepen, daar waar dit na zes maanden nog ongeveer 4 % bedroeg.
De HDL-verrassing
Nog verrassender was de vaststelling dat bij de ‘Atkinspatiënten', in vergelijking met de ‘klassieke' groep, het HDL-cholesterol opmerkelijk gestegen was en de triglyceriden aanzienlijk gedaald waren. In wezen is er goede reden om aan te nemen dat deze evolutie het gevolg is van het feit dat het gewichtsverlies van de ‘Atkinsadepten' groter was over een langere periode.
Wat er ook van zij, zelfs al blijkt het dieet over een periode van 12 maanden geen cardiovasculair probleem op te leveren, het is een magere compensatie voor het resultaat aan gewichtsverlies dat weinig verschillend is van het evenwichtig hypocalorisch dieet.
Nicolas Guggenbühl
Referentie:
Foster GD et al. A randomized trial of a low-carbohydrate diet for obesity. N Engl J Med 2003;348(21)2082-90. |
