" HEALTH & FOOD " nummer 79, Oktober November 2006
|
Essentiële functies
Vitamine C vervult verschillende essentiële functies in het menselijk lichaam. Door deel te nemen aan de synthese van het collageen en in de processen van wondheling, beschermt vitamine C de integriteit van de huid. Ze is ook betrokken bij de aanmaak van ceramiden, moleculen die de weerstand van de huid verhogen en haar hydratatie verbeteren. Ze bevordert de opname van ijzer in de darm en speelt een rol in diverse metabole processen (onder meer bij koolhydraten, eiwitten en vetten). Ze draagt bij tot de activiteit van de spieren, hersenen en hormonen en komt tussenbeide in de osteogenese en de vorming van de tanden. Vitamine C beïnvloedt ook de werking van het humoraal immuunsysteem, vandaar ook wel eens de 'antiverkoudheidsvitamine' geheten. Zoals vitamine E bezit vitamine C ook antioxidatieve eigenschappen waardoor ze vrije radicalen in de cellen kan blokkeren. In een aantal recente studies wordt van een preventief effect gesproken ten aanzien van bepaalde vormen van kanker of cardiovasculaire aandoeningen (onder meer door haar invloed op de endotheelfunctie), bij de ziekte van Alzheimer, bij cataract of leeftijdsgebonden maculadegeneratie, hoewel verder onderzoek deze hypothesen nog moet bevestigen.
Stabiliteit en biobeschikbaarheid
Vitamine C is gevoelig voor zuurstof, licht, warmte en is oplosbaar in water. Het is dus aangewezen vitamine C houdende producten vers te gebruiken, ze in optimale omstandigheden te bewaren en ze in een minimum aan vocht en in zo kort mogelijke tijd te bereiden. Vitamine C blijft goed behouden bij het garen in de microgolfoven of bij het stomen van producten. Het snel industrieel invriezen van plantaardige producten biedt uitstekende garanties voor het behoud van vitamine C. Eenmaal in het maagdarmstelsel wordt vitamine C zo goed als helemaal opgenomen in de dunne darm.
Voedselbronnen
Citrusvruchten en het sap ervan zijn vermaard omwille van hun rijkdom aan vitamine C. Maar ze hebben zeker niet het monopolie. Andere fruit- en groentesoorten zijn ook uitstekende bronnen, zoals aardbeien, kiwi, zwarte bessen, guave, litchi, mango, meloen, papaya, koolsoorten, paprika, kervel, spinazie, venkel, zuring, radijzen. Omdat het aandeel van aardappelen in onze voeding vrij groot is, worden deze ook als een goede bron van vitamine C aanzien.
Behoefte
Uit de recent gehouden voedselconsumptiepeiling (2004) blijkt dat 64 % van de volwassen bevolking de aanbevolen hoeveelheid (70 mg per dag) haalt. De aanbreng is sterk verschillend naargelang het seizoen: deze is het grootst in de lente en het laagst in de herfst. Bepaalde personen hebben een hogere behoefte aan vitamine C, dit is onder meer het geval voor rokers. Voor hen wordt een dagelijkse inname van 125 mg/dag aanbevolen. Ook zwangere en zogende vrouwen hebben een hogere behoefte om aan hun specifieke fysiologische noden te kunnen voldoen.
Behoefte |
Kinderen
(7-10 jaar) |
Kinderen
(11-14 jaar) |
Kinderen
(15-18 jaar) |
Volwassenen en 60+ |
Zwangerschap |
|
50 mg |
|
70 mg |
70 mg |
90 mg |
110 mg |
Toxiciteit
Het teveel aan ingenomen vitamine C wordt zeer vlug via de urine uitgescheiden. Vitamine C lijkt dus geen toxisch effect te hebben, enkel bij de inname van extreem hoge dosissen is er een verhoogd risico op nierlithiase.
70 mg Vitamine C zit in (als rauw product):
70 mg vitamine C zit in : (als rauw product)
180 g citroen
45 g zwarte bessen
140 g aardbeien of sinaasappel
25 g guave
80 g kiwi
100 g papaya
230 g asperges
60 g broccoli
75 g spruitjes
115 g rode kook
75 g venkel
200 g erwtjes
50 g rode paprika
|