Gebruiken westerlingen teveel vitamine zodat de gezondheid van hun botten erdoor in gevaar komt? Op basis van gegevens bij dieren en van epidemiologische onderzoeken werd al geopperd dat er een verband bestaat tussen een hoge aanbreng van vitamine A en de broosheid van de beenderen.
Een nieuwe Zweeds onderzoek komt hier nog een steentje toe bijdragen. Het bijzondere aan dit onderzoek, waarvan de resultaten zopas in de New England Journal of Medicine werden gepubliceerd, is dat er gebruik gemaakt werd van een biologische merker : het gehalte in het bloed van vitamine A of retinol.
De vorsers hebben gedurende 30 jaar 2 322 mannen gevolgd die toen ongeveer vijftig jaar oud waren. Voor de analyse van de resultaten hebben ze 5 groepen gemaakt van gelijke grootte (quintielen) in functie van de retinolconcentraties in het bloed. Daaruit bleek dat in vergelijking met de middelste quintiel de mannen in de hoogste quintiel een 1,64 hoger risico op botbreuk hadden. Het verschil was nog meer uitgesproken voor een heupfractuur waarvoor het risico met 2,47 vermenigvuldigd was.
Vitamine A komt in natuurlijke toestand voorgevormd voor in voedingsmiddelen van dierlijke oorsprong (niet afgeroomde zuivelproducten, orgaanvlees, vette vis,…), in met vitamine A verrijkte voedingsmiddelen (broodsmeersels, « magere » nagerechten…). Het is tevens aanwezig in tal van vitaminepreparaten die in de apotheek of in grootwarenhuizen worden verkocht.
Vitamine A kan ook opgenomen worden vanuit bepaalde voorlopers, vooral bèta-caroteen, dat vooral in gekleurde groenten zit. De auteurs hebben tevens de gehalten van bèta-caroteen in het bloed gemeten en daar hebben ze, in tegenstelling tot vitamine A, geen verband met een risico op botbreuk kunnen vaststellen. Fruit- en groenteconsumptie blijft dan ook gezond en veilig. Ook supplementen of voedingsmiddelen verrijkt met vitamine A onder vorm van bèta-caroteen blijven buiten schot.
Nu osteoporose meer en meer een groot probleem voor de volksgezondheid is en er steeds meer voedingsmiddelen verrijkt met vitamine A op de markt komen en de automedicatie met voedingsupplementen die retinol bevatten, toeneemt, is er reden tot ongerustheid voor de gezondheid van onze oude botten.
Nicolas Guggenbühl
Ref. :
Michaelsson K et al. N Engl J Med 2003 23;34(4):287-94. |
