|
Die eenvoudige berekening heeft jarenlang gediend om obese mensen een schuldgevoel te geven. Maar daarbij werd een ding vergeten (of men wist het niet): tussen opname en afgifte is er nog de stofwisseling. De stofwisseling omvat alle omzettingen in het lichaam vanaf wat we innemen tot wat we uitscheiden. En de stofwisseling is niet bij iedereen even doeltreffend. De hoeveelheid energie die uit voedingsmiddelen wordt gehaald kan verschillen van de ene mens tot de andere omwille van hun genetische constitutie. Daardoor is wat als niet opgenomen materie wordt afgescheiden evenmin identiek en dus ook de energiebalans niet. Dat maakt nu net het verschil tussen de hoeveelheid (onder gelijk welke vorm) opgenomen energie en de hoeveelheid verbruikte energie.
De tweede manier
We beginnen nu pas enkele aspecten van die realiteit te ontdekken. Een beter begrip van alle varianten van onze enzymen, de eiwitten die de omzettingen regelen en van hun verschil in doeltreffendheid al naargelang van de individuele mensen zal het ooit mogelijk maken die beruchte verwachte epidemie van obesitas beter onder controle te krijgen.
In afwachting hebben we een andere manier van energieverbruik gevonden door de nadruk te leggen op lichamelijke inspanningen. In de tijd toen de specialisten al snel hun aftreksom van opname en verbruik van energie maakten wezen zij er ook graag op dat uiteindelijk de fysieke activiteit weliswaar bepaalde voordelen bood (op cardiovasculair en spiergebied bijvoorbeeld) maar dat die niet echt deed vermageren. Maar ook hier zijn de tijden veranderd en heeft men zich er rekenschap van gegeven dat fysieke activiteit alleen niet volstaat tenzij men uitputtende en toxische niveaus bereikt, maar toch een belangrijke steun geeft als men ook op zijn voeding let.
In scherven
Dus nog een vooroordeel dat de laatste jaren in scherven ligt. Nu weten we allemaal dat zowel een evenwichtige niet te energierijke voeding als regelmatige fysieke activiteit belangrijk zijn. Dat is nu het grote leitmotiv van de verantwoordelijken voor de gezondheid en zelfs de zeer ernstige Centers for Diseases Control (CDC) in de VS geven dergelijke informatie.
Tegenwoordig gaat men nog een stap verder in onderzoeksteams over die problemen. De invloed van de omgeving op het gezondheidsgedrag wordt nu algemeen erkend. Men legt alsmaar meer de nadruk op de rol ervan bij voedingsgedrag en fysieke activiteit. Daaruit is het begrip ontstaan van ondersteunende omgeving. Maar misschien is het wel niet zo eenvoudig om dat begrip van de omgeving die dergelijk gedrag kan beďnvloeden te bepalen. Het individu staat inderdaad in de loop van heel zijn bestaan onder invloed van een reeks van verschillende omgevingsfactoren die elk hun invloed uitoefenen. Zo is het gezin bijvoorbeeld een van die omgevingselementen. Maar ook de werkplaats en de school zijn er en zo zijn er nog tal van voorbeelden.
Dr. J. Andris
Referentie:
Isganaitis E, Levitsky LL. Curr Opin Endocrinol Diabetes Obes. 2008;15:1-8
|
