Saccharomyces boulardii is een probioticum dat in tal van klinische studies werd bestudeerd op gebied van preventie en behandeling van diarree. Tegenwoordig zijn de eigenschappen ervan algemeen erkend en is het een bondgenoot van eerste keuze om deze alleronaangenaamste kwaal te bestrijden.

Perioden van acute diarree komen relatief vaak voor bij kinderen. In een systematische review van de literatuur konden de therapeutische effecten van Saccharomyces boulardii worden nagegaan bij de behandeling van acute diarree bij kinderen:

• Vijf gecontroleerde en gerandomiseerde studies werden geanalyseerd met een totaal van 619 kinderen tussen 2 maand en 12 jaar oud met diarree. Uit de resultaten van deze meta-analyse is gebleken dat de duurtijd van de diarree bij de kinderen die Saccharomyces boulardii kregen significant was ingekort (gemiddeld -1,08 dagen).
• De gegevens van drie andere eveneens gerandomiseerde trials (n=331) werden gecombineerd in een andere meta-analyse. Ook hier bleek uit de reuslaten een significante vermindering van de hoeveelheid feces op dag 3 in vergelijking met de controlegroep.
• In een andere meta-analyse waarin de resultaten van twee studies bij een totaal van 218 kinderen werden gecombineerd werd eveneens een significante vermindering van ontlastingen aangetoond na 4 dagen behandeling bij de kinderen die het probioticum kregen in vergelijking met de controlegroep.
• Er werden nog verschillende andere studies en meta-analysen uitgevoerd bij kinderen met diarree en in al die studies werd aangetoond dat door het gebruik van Saccharomyces boulardii de duurtijd van de diarree significant kon worden ingekort.

Het incidentiepercentage van diarree bij antibioticagebruik (DAG) schommelt tussen 12/100 000 tot 34/100 al naargelang van de soort antibiotica, de leeftijd, de gezondheidstoestand, de etiologie, de toestand bij ziekenhuisopname en het bestaan van een nosocomiale epidemie. De hoogste frequenties (26-60%) zijn er bij patiënten die langdurig zijn opgenomen in een verzorgingsinstelling (ziekenhuis, RVT). In de ambulante praktijk werden percentages van DAG van 6-33/100 genoteerd. Deze cijfers zijn lager omdat de patiënten niet meer zijn opgenomen en dus ook niet langer worden blootgesteld aan nosocomiale pathogenen en omdat hun gezondheidstoestand meestal beter is dan die van opgenomen patiënten. Bij pediatrische patiënten schommelt de incidentie van diarree bij antibioticagebruik tussen 5 en 34 percent.

Er werden tien klinische gerandomiseerde trials uitgevoerd bij volwassenen waarbij S. boulardii werd gebruikt bij de preventie van diarree door antibioticagebruik. In al die studies werden bestudeerd: een van de dagelijkse doses, behandelingsduurtijden, duurtijd van follow-up en verschillende patiëntenpopulaties. Van de tien gecontroleerde trials werd er in 8 (80%) een significante doeltreffendheid aangetoond van S. boulardii voor de preventie van DAG in vergelijking met de controlegroepen.

We moeten hier nog vermelden dat er geen enkele bijwerking door S. boulardii kon worden vastgesteld in de loop van die verschillende studies. Geen enkele andere stam van Saccharomyces werd doeltreffend bevonden voor de preventie van diarree bij antibioticagebruik.

Clostridium difficile is een strikt anaërobe Gram positieve bacterie die wordt beschouwd als een ernstige enteropathogeen die pseudo-membraneuze colitis of post-antibiotica diarree veroorzaakt. Deze bacterie speelt vooral een rol bij nosocomiale diarree bij volwassenen.

Sinds meer dan twee decennia komen infecties met Clostridium difficile voor als een belangrijke oorzaak van nosocomiale gastro-intestinale pathologieën. Het incidentiepercentage van deze infecties is wereldwijd toegenomen. Het is ook belangrijk om weten dat tussen 20% en 60% van de patiënten recidiverende episoden van infecties met Clostridium difficile voorkomen ondanks een bijkomende antibioticabehandeling.

Ook hier zou Saccharomyces boulardii een belangrijke rol kunnen spelen. Volgens de resultaten van verschillende meta-analysen zou dit micro-organisme nuttig kunnen zijn bij het bestrijden van deze infecties met C. difficile en wel op verschillende manieren. In de eerste plaats scheidt S. boulardii een protease af dat de toxines kan afbreken die door Clostridium worden aangemaakt. Het kan bovendien de receptoren in het colon vernietigen waarop de pathogeen zich vasthecht. Saccharomyces zou ook nog de immuunreactie stimuleren op de toxines A en B die door C. difficile worden aangemaakt.

In diverse studies bij populaties met episoden van recidiverende diarree door Clostridium difficile werd aangetoond dat eens te meer het gebruik van S. boulardii (in combinatie met een antibioticum in hoge dosis) een onmiskenbaar voordeel bood doordat de episoden van herval werden voorkomen in vergelijking met enkel gebruik van antibiotica.