Door Nicolas Guggenbühl
" HEALTH & FOOD " nummer 59, Juni/Juli 2003
|
Hypercholesterolemie en overgewicht zijn de twee meest verspreide voedingskwalen. Daar waar stappen ondernomen worden om gewicht te verliezen automatisch gepaard gaan met een verlaging van de cholesterolemie, komt het tegenovergestelde maar zelden voor. Sinds de komst van de functionele voedingsmiddelen, verrijkt met esters van fytosterolen of fytostanolen, is dit zeker het geval. Deze producten pakken op een doeltreffende manier de cholesterolemie aan zonder de calorieaanbreng ook maar enigszins te beïnvloeden. Opmerkelijke vaststelling hierbij is dat het niet voldoende is de hoeveelheid vetten te verminderen en nog minder boter door olijfolie te vervangen om te vermageren.
Bepaalde vetten blijken inmiddels enige belangstelling te wekken in verband met de jacht op kilo's. Meer in het bijzonder betreft het de triglyceriden met middenlange ketens (MCT), die onder meer in palm- en kokosolie aanwezig zijn. Hun potentieel om bij het vermageren van enige betekenis te kunnen zijn wordt in talrijke, recent in Canada uitgevoerde studies aangetoond. Een van deze (1) toont aan dat bij obese patiënten die gedurende 27 dagen een dieet, bestaande uit 40 % vetenergie, volgen (in hoofdzaak (67%) MCT vet), er zich een uitgesproken stijging van het energieverbruik voordoet en dit in vergelijking met het energieverbruik gemeten bij patiënten, ook gedurende 27 dagen, die een dieet rijk aan triglyceriden met lange ketens volgen (LCT).
De terugkeer van tropische oliën?
In een tweede studie, uitgevoerd door het zelfde onderzoeksteam, volgde men 24 obese personen gedurende 28 dagen waaraan eerst een dieet rijk aan MCT en vervolgens rijk aan LCT werd gegeven (2). De onderzoekers stelden vast dat bij het MCT-dieet het verlies aan vetweefsel meer uitgesproken was. Een mogelijke verklaring hiervoor is een verhoogd energieverbruik en oxidatie van vetzuren.
Naast het feit dat deze tropische oliën een positieve invloed hebben op het energiemetabolisme staan ze er ook om bekend een nefast invloed te hebben op het vetprofiel. Vandaar het voorstel van de Canadese onderzoekers om aan de tropische oliën een kleine hoeveelheid lijnzaadolie (bijzonder rijk aan omega-3) toe te voegen en…fytosterolen. Opnieuw hebben ze bij obese personen een vergelijkende studie opgezet waarbij ze vooral aandacht hadden voor de bloedlipiden. Ze stelden een isocalorisch dieet samen, enerzijds met de nieuwe functionele olie en anderzijds met olijfolie (3). Dit gaf volgend resultaat: het dieet met de functionele olie leidde tot een daling van de cholesterol met 12,5 % tegen slechts 4,5 % met de olijfolie. Daarenboven was de grootte van de LDL-partikels groter bij de functionele olie, een interessant gegeven in verband met cardiovasculair risico.
Al scoren de tropische oliën op dit ogenblik niet zo denderend, toch is het niet uitgesloten dat ze in de toekomst een triomfantelijke herintrede zullen doen!
Op Maria-Hemelvaart daalt de cholesterol
Kretenzische vorsers hebben onderzoek verricht naar de invloed van het vasten op diverse vetparameters (4). Ze volgden 120 aanhangers van de Grieks Orthodoxe Kerk waarvan 60 onder hen de drie vastenperioden volgden: 40 dagen voor Kerstmis, 48 dagen tijdens de Vasten en 15 dagen bij Maria-Hemelvaart. In vergelijking met de groep die niet vastte, konden de onderzoekers aantonen dat na de ontberingperiode van diegenen die wel vastten het totaal cholesterol en de LDL cholesterol significant lager lagen: respectievelijk 12,5 en 15,9 %. Men kon gelijkaardige resultaten noteren van de waarden die vóór en na het vasten vergeleken werden. Het vasten ging ook met een lichte, maar significante, daling van de BMI gepaard (-1,5 %). Zouden deze vastenperiodes, tijdens dewelke grotendeels een vegetarische voeding met onder meer vis en schelp- en schaaldieren gegeten wordt, een volgend blokje van de legendarische lang-leven-puzzel van de Kretenzers zijn?
|
Nicolas Guggenbühl,
Diëtist Voedingsdeskundige
Referenties :
(1) St-Onge MP et al. Int J Obes Relat Metab Disord 2003;(1):95-102
(2) St Onge MP et al. Obes Res 2003;(3):395-402
(3) St Onge MP et al. J Nutr 2003;133(6):1815-20
(4) Sarri KO et al. BMC Public Health 2003,3 :16 (www.biomedcentral.com/1471-2458/3/16/abstract |
