Door Nicolas Rousseau
" HEALTH & FOOD " nummer 61, Oktober/November 2003
|
Vijf porties fruit en groenten per dag… een slogan die alom te horen is in de laatste generatie voedingsaanbevelingen, blijft nog steeds gegrond. De hoeveelheid van ‘vijf proties' is niet zomaar lukraak gekozen. Ze is vooral geïnspireerd op de resultaten van diverse epidemiologische studies maar ook op de bevindingen van enkele interventiestudies die aantonen dat we minstens 400 g fruit en groenten per dag zouden moeten eten. De goede eigenschappen van deze groep van levensmiddelen worden met de dag duidelijker. Soep drinken is ideaal om aan de noodzakelijke portie groenten te komen. Op het Knorr Voedings Symposium, gehouden in het kader van de 9de Europese Conferentie over Voeding*, stond soep in het middelpunt van de belangstelling.
Geen brood zonder soep
In oude soepketels wordt de beste soep gemaakt… een oud adagium dat nog steeds actueel is. Soep, de oeroude elixer, draagt daadwerkelijk bij om tot de ‘vijf per dag' te komen en biedt nog enkele antioxidatieve troeven er bovenop. Dr. Serge Hercberg, coördinator van een bijkomend onderzoek uit de SU.VI.MAX studie (SUppléments en Vitamines et Minéreaux AntiOxydants) rapporteert: “Regelmatig soep drinken levert een niet te verwaarlozen hoeveelheid antioxidanten”. Hij staaft deze uitspraak met een onderzoek waarin 2.114 mannen en 2.874 vrouwen gedurende twee jaar werden gevolgd. Bij de grote soepdrinkers, (9 tot 12 porties per 12 dagen, dus bijna dagelijks), die 6.7 % van de vrouwen en 8.7 % van de mannen uitmaken, werd de hoogste aanbreng van antioxidanten vastgesteld. Bij deze groep dekt de soep een belangrijk deel van de behoefte aan bètacaroteen en pro-vitamine A, namelijk 12.5 % bij de mannen en 13 % bij de vrouwen. Soep is ook goed voor de voorziening van vitamine C (voor 4 tot 5 %), vitamine E en vitamine B9. Soep is geen gerecht dat doet vermageren (zelfs niet als ze op basis van kool is gemaakt!), maar ze wijzigt wel de voedselinname in positieve zin: het aandeel van de koolhydraten stijgt en dat van de vetten daalt.
Kanker als mikpunt
Naast soep zijn er nog andere overtuigende en eensluidende aanwijzingen dat plantaardige producten gezond zijn. Door minstens vijf porties fruit en groenten per dag in te nemen daalt het risico op de ontwikkeling van kanker gevoelig. Prof. Attilio Giacosa, verbonden aan het Nationaal Italiaans Onderzoeksinstituut tegen Kanker te Genua, baseert deze stelling op gegevens uit de EPIC-studie (European Prospective Investigation Into Cancer) waarin bijna een half miljoen Europeanen betrokken waren. Hieruit blijkt duidelijk dat wie dagelijks een behoorlijke portie groenten eet een verminderd risico vertoont op colonkanker (-18 %), maagkanker (-28 %) en wie veel fruit eet minder risico op maag- en slokdarmkanker (-30 %) loopt.
Om het gunstig effect van fruit en groenten te verklaren worden verschillende hypothesen vooropgesteld. Vooreerst zijn er de antioxidanten, overvloedig aanwezig in fruit en groenten, spijts die enkel maar werkzaam zijn als remmers van de oxidatieve stress. Een ander beschermend mechanisme kan verklaard worden door het vermogen van bepaalde bestanddelen in fruit en groenten om metabole enzymen te vormen. Zo activeren de kruisbloemigen (koolsoorten, broccoli, rapen) bijvoorbeeld het CYP1A2, een enzym dat betrokken is bij de zuivering van aromatische amines en andere carcinogene bestanddelen uit de voeding. In het plantenrijk blijken overigens talrijke bestanddelen aanwezig te zijn, zoals bijvoorbeeld de carotenoïden, luteïne of coumarines in citrusvruchten, die een invloed hebben op de genexpressie. Tenslotte kunnen plantaardige producten een directe invloed uitoefenen op het herstelproces van het DNA en bepaalde genen. Besluitend stelt de gastro-enteroloog dat de rol van foliumzuur bij de preventie van chromosomale afwijkingen of bij de hypomethylatie van het DNA alsmaar duidelijker wordt.
Het zijn weliswaar maar hypothesen, toch kunnen ze ons er alleen maar toe aanzetten meer fruit en groenten te eten. Overigens vijf porties per dag is nu ook weer geen onoverkomelijke opgave…
Nicolas Rousseau
* Rome, 1-4 oktober 2003
|
