Door Nicolas Guggenbühl
" HEALTH & FOOD " nummer 54, August/September 2002
|
Niemand zal betwisten dat het plantenrijk een farmacopee vertegenwoordigt die al sinds het begin der tijden wordt aangewend en dat heel wat planten voor hun gunstige effecten op het organisme gebruikt worden. De geneeskunde en de voedingsleer, die gebaseerd zijn op bewijzen, kijken vaak sceptisch aan tegen de zogezegde remedies op basis van plantaardige middelen die rechtstreeks aan de consument verkocht worden. Soms zijn er echter verrassingen : zo wordt van Sint-Janskruid heden ten dage erkend dat het een antidepressieve werking heeft. Het feit dat dit bevestigd werd in een wetenschappelijke publicatie in een gerenommeerd tijdschrift zou reden genoeg moeten zijn om de effecten die aan bepaalde planten worden toegeschreven grondiger te bestuderen.
De hemelsboom
Ginkgo biloba maakt deel uit van de plantenextracten die erg in de mode zijn. De grondstof bestaat gewoonweg uit de bladeren van de ginkgo biloba-boom, ook nog « hemelboom», « pagodeboom » of « gouden regenboom », genoemd waarbij allusie gemaakt wordt op de « regen » die in de herfst ontstaat door het vallen van de goudkleurige bladeren. Ondanks dat Aziatisch beeld groeit de boom ook in Europa ; in België zou zelfs een van de twee oudste specimens van het oude continent staan. Die zou dateren van 1730 en zich in Geetbets bevinden in de streek rond Leuven. Net zoals ginseng heeft ginkgo biloba het beeld van een exotische plant waarvan het empirisch gebruik al voldoende is om mensen te overtuigen van de doeltreffendheid.
Testbatterij
Er is wel een of andere studie waarin gesuggereerd wordt dat ginkgo bepaalde effecten zou hebben op de cognitieve functies maar er bestaan er ook andere die geen enkel effect konden aantonen. Tot op heden kon in geen enkel onderzoek het bewijs geleverd worden van de toch niet geringe aanspraken: verbetering van het geheugen en stimuleren van de concentratie.
Voor het eerst werd een rigoureuze klinische studie opgezet om na te gaan of de beweringen over het effect van Ginkgo biloba op het geheugen en de aandacht inderdaad gerechtvaardigd zijn. Prof. Salomon en zijn team (Bronfman Science Center, Williams College in Williamstown, Verenigde Staten) hebben 230 vrijwilligers verzameld ouder dan 60 jaar die lichamelijk en geestelijk goed gezond waren. Hij liet hen 14 testen doen over het vermogen tot leren, herinneren, aandacht en concentratie. Vervolgens werden de proefpersonen (dubbelblind) in twee groepen ingedeeld. De ene groep kreeg supplementen met Ginkgo biloba aan de door de fabrikant voorgeschreven posologie ; de andere groep kreeg een placebo.
Snelle effecten ?
Volgens de fabrikant zouden de effecten van dat OTC (Over-The-Counter)-product zich voordoen na 4 weken. De interventieperiode duurde 6 weken waarna elke proefpersoon opnieuw aan dezelfde testbatterij onderworpen werd. Resultaat : geen enkel significant verschil werd gevonden tussen beide groepen.
Op basis van deze gecontroleerde dubbelblind studie besluiten de auteurs dan ook dat Ginkgo de prestaties niet verbetert bij de neurofysiologische standaardtesten van aanleren, geheugen, aandacht en concentratie. Deze resultaten kunnen natuurlijk niet geëxtrapoleerd worden naar andere populaties maar de hoop om Ginkgo biloba een significante rol te zien spelen bij de achteruitgang van de cognitieve functies met de leeftijd is toch aanzienlijk geslonken.
Nicolas Guggenbühl
Ref. :
Solomon PR et al. Ginkgo for memory enhancement: a randomized controlled trial. JAMA 2002;288(7):835-40. |
