Door Nicolas Guggenbühl
" HEALTH & FOOD " nummer 61, Oktober/November 2003
|
De meningen omtrent ‘bio' zijn zeer uiteenlopend; soms zijn ze meer van filosofische dan van nutritioneel wetenschappelijke aard. Voor de enen zijn ze niets dan bedrog, voor de anderen zijn ze onontbeerlijk om een goede gezondheid op te bouwen. Bioproducten zijn aan een Europese wetgeving onderworpen. Producten met de vermelding ‘afkomstig van biologische landbouw' of zelfs gewoon ‘bio' moeten aan welomschreven criteria voldoen, tenminste voor wat de productie betreft, echter niet wat de nutritionele samenstelling betreft. Nochtans kopen veel consumenten juist ‘bio' producten in de vaste overtuiging dat ze meer vitamines, mineralen en oligo-elementen bevatten.
Uiteraard mag men er zich aan verwachten dat ‘bio'producten geen residuen van fytosanitaire stoffen bevatten. Met zekerheid mag men stellen dat ‘bio' goed is voor de gezondheid … van de bodem. Het is veel moeilijker om de meerwaarde voor de gezondheid van de consument te definiëren.
Het Franse onderzoekscentrum voor de veiligheid van voedingsmiddelen (AFSSA) heeft onlangs onderzoek verricht naar de nutritionele eigenschappen van ‘bio'producten (1). Hoewel de resultaten van het onderzoek op relatief weinig gegevens gebaseerd zijn, geven ze een goed beeld van wat deze producten waard zijn. Hieronder de belangrijkste conclusies.
Wat betreft de mineralen en oligo-elementen:
“ … de mineralensamenstelling van producten afkomstig van de biologische landbouw verschilt nagenoeg niet van die afkomstig van de traditionele landbouw. In sommige ‘bio'groenten werden weliswaar hogere magnesium- en ijzerwaarden aangetroffen, maar deze zijn niet van die aard dat ze op significante wijze een meerwaarde betekenen om de behoefte aan deze mineralen te dekken.”
Wat betreft de vitamines
“… de gegevens omtrent de vitaminensamenstelling van biologisch gekweekte groenten zijn schaars. Er zijn slechts enkele gegevens over vitamines (C, B1, B2, A, E, bètacaroteen) beschikbaar; voor wat de wateroplosbare vitamines betreft is bijna uitsluitend onderzoek op vitamine C verricht. Met de huidige kennis van zaken mag men stellen dat in het merendeel van de gevallen de biologische teeltwijze van groenten de vitaminale samenstelling niet beïnvloedt. In enkele gevallen werd in biologisch geteelde aardappelen weliswaar een hoger gehalte aan vitamine C vastgesteld. Met de huidige kennis van zaken is het onmogelijk een definitieve uitspraak te doen omtrent de invloed van bioteelt op de vitaminale eigenschappen van deze producten.
Stellen dat de term ‘bio' garant staat voor een betere samenstelling aan micronutriënten is dus al te voorbarig. Dit geldt evenwel niet voor bepaalde fytomicrobestanddelen, zoals de polyfenolen, die de in de belangstelling staan omwille van hun antioxidatieve eigenschappen.
Onderzoekers aan de Universiteit van Californië te Davis (2) hebben onlangs onderzoek verricht op het polyfenolengehalte van braambessen, maïs en aardbeien die op drie verschillende wijzen werden geteeld: zonder pesticiden, herbiciden en meststoffen (bio productie); uitsluitend met meststoffen (‘duurzame' productie); en met pesticiden, herbiciden en meststoffen (conventionele productie). De resultaten wijzen uit dat het gehalte aan fenolbestanddelen 19 tot 60 % hoger ligt in de ‘bio' of ‘duurzaam' geteelde producten.
Hoewel de potentiële gezondheidsaspecten van deze geregistreerde verschillen nog verder onderzoek vergen, is het vermoedelijk op dit vlak, en niet zozeer aangaande de residuen van fytosanitaire producten, dat de nutritionele meerwaarde van de ‘bio'producten moet gezocht worden.
Nicolas Guggenbühl
(1) AFSSA. Evalutatie van risico's en nutritionele voordelen van biologisch geteelde producten, 28 april 2003
(beschikbaar op: www.afssa.fr).
(2) Asami DK et al. J Agric Food Chem 2003,51,1237-1241.
|
