Het is verleidelijk om producten die overal verkrijgbaar zijn, zoals voedingssupplementen en plantaardige producten, te gebruiken om op een gemakkelijke manier te vermageren. In de Verenigde Staten doen 81 % van de mensen met overgewicht geen beroep op professionele hulp in hun poging(en) om te vermageren. De verkoop via het internet is in volle expansie en het is een handig medium om de gewenste publicitaire boodschappen, op een volledig legale wijze, aan de man te brengen. Echter: de verwarring is troef, zelfs onder de professionele gezondheidswerkers.
Welke is de wetenschappelijke onderbouw van deze supplementen? Juist om een antwoord te kunnen geven op deze vraag hebben apothekers van het Creighton University Medical Center van Ohama (US) een overzicht gemaakt van de beschikbare gegevens en hieruit enkel die studies weerhouden die aan welbepaalde wetenschappelijke criteria beantwoordden. Hierna een overzicht van hun zoektocht:
CLA
De CLA (geconjugeerde linolzuren) blijken hoopgevend te zijn op voorwaarde dat ze geïntegreerd zijn in een evenwichtige voeding en samengaan met voldoende fysieke activiteit. De veiligheid op korte termijn (minder dan 12 maanden) stelt geen problemen, al kan niets gezegd worden over de veiligheid op lange termijn. De gepubliceerde studies rapporteren een beperkte vermindering van de vetmassa, van het percentage lichaamsvet, maar niet van het lichaamsgewicht noch van de BMI.
Efedra/Eferdine
Efedra en zijn belangrijkste alkaloïde, het efedrine, hebben stimulerende eigenschappen en hebben een invloed op het lichaamsgewicht. Ze stellen evenwel ernstige problemen voor de gezondheid van de consument. De auteurs raden ten stelligste af deze producten te gebruiken, of ze nu al dan niet in combinatie met cafeïne worden ingenomen.
Chroom
In verband met dit element is heel wat onderzoek verricht en de resultaten zijn tegenstrijdig. Daarenboven werden een groot aantal van deze studies onoordeelkundig uitgevoerd. Meer recente studies verwerpen de bemoedigende resultaten van eerder gepubliceerde studies. Kortom, chroom maakt niet veel ophef meer.
Garcina cambodgia
Garcinia, het aftreksel van de schors van de Garcina cambodgia vrucht, wordt als specerij in de Thaise en Indische keuken gebruikt. Het vermageringseffect van deze stof berust op de remmende werking van de omzetting van citraat in het co-enzym A (hoewel het meer leidt tot een beperking van de opstapeling van het vet dan wel tot een vermageringseffect). Er werd slechts één enkele studie gepubliceerd waarin het supplement als enige therapeutisch middel werd gebruikt, met als resultaat: garcinia heeft geen enkele invloed op het gewicht! De onderzoekers besluiten dan ook dat het gebruik van deze producten niet aan te bevelen is.
Chitosan
Chitosan, een mucopolysaccharide afkomstig van het pantser van krabben, kreeften, garnalen en andere schaaldragende organismen uit de zee, het wordt beschouwd als zijnde een ‘fat-blocker'. Chitosan zou de opname van de vetten in het spijsverteringsstelsel blokkeren. Ook hier besluiten de onderzoekers dat, omwille van de schaarse en tegenstrijdige gegevens, en dat zowel wat de doeltreffendheid als de veiligheid betreft er geen afdoende aanwijzingen zijn om het product aan te bevelen.
Pyruvaat
Het pyruvaat, de buffervorm van het pyruvidzuur, is een product verkregen als gevolg van de metabolisering van koolhydraten en eiwitten in het lichaam. In theorie zou het de oxidatie van de vetten bevorderen en deze van de koolhydraten verminderen. Op basis van de beschikbare studies, weliswaar vaak op kleine schaal uitgevoerd en over een korte periode, zou pyruvaat inderdaad leiden tot gewichtsverlies. De auteurs menen dat pyruvaat wel van nut kan zijn op korte termijn maar dan wel in combinatie met een hypocalorisch dieet en/of fysieke activiteit. Het wordt evenwel afgeraden voor patiënten lijdend aan een cardiomyopathie.
Besluitend: enkel voor de CLA's en het pyruvaat zijn er aanwijzingen van een beperkte doeltreffendheid, hoewel het bewijs nog lang niet met zekerheid is aangetoond en er hiervoor bijkomende, beter gecontroleerde en op langere termijn uitgevoerde studies zeker nog moeten worden uitgevoerd. Alle andere van de zowat vijftig geïdentificeerde ‘vermageringssupplementen' maken niet de man/vrouw lichter maar wel de portefeuille ….
Nicolas Guggenbühl
Referentie:
Lenz TL et al. J Am Pharm Assoc 2004;44:55-68.
|
