« Light-dranken » waarin alle suiker vervangen is door een of meerdere zoetmiddelen zonder calorieën kennen een alsmaar groeiend succes. In vergelijking met hun klassieke tegenhangers kan bij dergelijke drankjes de (vaak buitensporige) hoeveelheid suiker die toegevoegd is aan de voeding, duidelijk verminderd worden.
Net zoals elk additief, een categorie waartoe ook de zoetstoffen behoren, vormen die bestanddelen het onderwerp van een wetenschappelijke evaluatie om met name de dagelijkse toegelaten dosis (DTD) te bepalen. Het gaat hier over de hoeveelheid van een stof die theoretisch kan ingenomen worden gedurende heel het leven zonder risico voor de gezondheid. De DTD wordt uitgedrukt per kilo lichaamsgewicht. Ze varieert dan ook van mens tot mens en is lager bij kinderen dan bij volwassenen.
Voor aspartaam bijvoorbeeld, het meest gebruikte zoetmiddel wereldwijd, bedraagt de DTD 0 tot 40 mg per kilo; dat betekent dat een jongen van zeven jaar een half met een gewicht van 24,5 kg er tot 980 mg/dag er mag van gebruiken. Indien men uitsluitend dat zoetmiddel gebruikt, mag men meer dan 7 liter cola light limoen drinken om aan die limietwaarde te geraken en dat is vanzelfsprekend niet realistisch.
Een halve liter volstaat !
Maar de markt van de dranken wordt alsmaar complexer net zoals de combinaties van zoetmiddelen. Door verschillende zoetstoffen met elkaar te combineren is het mogelijk synergetische effecten te verkrijgen voor de zoete smaak; daarvoor zijn dan geringere hoeveelheden nodig van de afzonderlijke bestanddelen. Om de maximale hoeveelheid van een light drank te evalueren in overeenstemming met de DTD dient dan ook rekening gehouden te worden met alle zoetmiddelen die erin aanwezig zijn. En dat is nu net wat een studente dieetleer van het Instituut Paul Lambin (Leonardo da Vinci Hogeschool) heeft gedaan voor haar eindwerk*.
Haar analyse toont aan dat de veiligheidszone zeer sterk verschilt van de ene drank tot de andere. Voor cola light limoen bijvoorbeeld dient rekening gehouden te worden met de aanwezigheid van andere zoetmiddelen, vooral K acesulfaam, waardoor de hoeveelheid drank om de DTD te bereiken aanzienlijk vermindert. Voor onze jongen van 7,5 jaar is dan nog maar 481 ml per dag nodig. En voor een meisje van 15 jaar volstaat een liter en dat is dan helemaal niet meer onmogelijk.
Met “klassieke” coca light of Orangina light zou die zelfde jongen bijna 2 liter moeten drinken om de DTD te bereiken. Maar met Schweppes light citroen of Oasis tropical light volstaat al bijna een halve liter. .
Light dranken en DTD mogen dus niet allemaal niet over dezelfde kam geschoren worden.
Nicolas Guggenbühl
Diëtist Voedingdeskundige
* Van Vooren S. Elaboration d’un outil didactique proposant à de jeunes diabétiques âgés de 4 à 17 ans un système éducatif et visuel d’alimentation à charge glycémique variable. IPL, année académique 2003-2003. |
