" HEALTH & FOOD " Nummer 101, 2010 |
De resultaten van een nieuwe studie wijzen uit dat boven de leeftijd van 70 jaar alle mensen risico lopen op ondervoeding. Deze aandoening is niet enkel een bedreiging voor de gezondheid van die mensen maar ook voor hun levenskwaliteit.
Hoe ontstaat ondervoeding?
Ondervoeding kan voorkomen bij ouderen met een verminderde voedselinname. Deze vermindering kan optreden als gevolg van een verlies van eetlust, kauw- of slikproblemen, lager inkomen of sociaal isolement van die mensen.
Een andere oorzaak voor ondervoeding kan het feit zijn dat het lichaam een hogere behoefte heeft aan voedingsstoffen door een ziekte bijvoorbeeld. Indien die behoeften niet worden gedekt, kan geleidelijk aan ondervoeding optreden.
Iemand wordt als ondervoed beschouwd als er een onvrijwillig gewichtsverlies optreedt van meer dan 10 % in de loop van de laatste 6 maanden of van meer dan 5 % in de loop van de laatste maand. Er is ook sprake van ondervoeding als iemand een BMI heeft lager dan 20 kg/m².
Een campagne tegen ondervoeding is opgezet
In 2008 werd een campagne met de naam NutriAction georganiseerd. Die had als doel in een eerste tijd ouderen en hun familie beter bewust te maken van de voordelen van preventie en van snelle behandeling van ondervoeding.
NutriAction heeft ook als doel de patiënten en hun familie te informeren met affiches en brochures in de wachtkamers van artsen en rust- en verzorgingstehuizen (RVT). De campagne wil ook diverse doelgroepen informeren via de media.
Een andere doelstelling is nog de opsporing van ondervoeding te bevorderen door paramedische verzorgers en de behandeling te stimuleren.
Een nieuwe studie
In het kader van de campagne NutriAction gelanceerd in 2008 werd een grootschalige studie uitgevoerd doorheen heel België om de huidige toestand te analyseren op gebied van ondervoeding bij ouderen. Die vond plaats tussen 24 en 28 november 2008 bij niet minder dan 5 334 mensen ouder dan 70 die ofwel verbleven in hun eigen woning (975) ofwel in een RVT. Niet minder dan 70 rusthuizen en 50 huisartsen hebben meegeholpen aan deze studie.
Een opsporingsvragenlijst op basis van de Mini Nutritional Assessment (MNA) vervolledigd met enkele pertinente vragen werd aan de deelnemers voorgelegd om hun voedingsstatus zo exact mogelijk te bepalen.
Alarmerende resultaten!
Door deze studie konden volgende punten worden vastgesteld:
- De gemiddelde leeftijd van mensen in een RVT was hoger dan die van mensen die nog thuis woonden.
- De gemiddelde leeftijd van de vrouwen die aan deze studie deelnamen was hoger dan die van de mannen (84 jaar tegenover 79,5).
- Bijna 57 % van de onderzochte populatie had een risico op ondervoeding bij de opsporing.
- Het risico van ondervoeding leek hoger in de RVT (wat echter niet betekent dat de mensen in dergelijke instellingen slecht zouden worden gevoed of verzorgd).
- De vrouwen en de mensen ouder dan 90 jaar hadden een hoger risico op ondervoeding in vergelijking met de andere groepen in deze studie.
- Volgens de BMI was bijna 16 % van de onderzochte mensen in een toestand van ondervoeding.
- Er waren meer vrouwen ondervoed dan mannen in deze enquête.
- De ondervoeding was ernstiger in rust- en verzorginginstellingen.
- Het aantal ondervoede patiënten nam toe met de leeftijd.
- In gelijk welke leeftijdsgroep in deze studie hadden alle opgespoorde mensen gewichtsverlies.
- Mensen die nog thuis woonden hadden een hoger gewichtsverlies dan degene in een RVT.
- Mensen van de verschillende leeftijdsgroepen waren allemaal geconfronteerd met een verlies van eetlust. Die leek wat erger bij mensen die thuis woonden.
- De prevalentie van problemen van mobiliteit was hoger in RVT en leek toe te nemen met de leeftijd.
- Meer dan de helft van de deelnemers, wat ook hun leeftijd of geslacht was, had problemen van mobiliteit.
Tijd om te handelen!
Met het oog op deze resultaten kunnen we makkelijk stellen dat ondervoeding bij ouderen een echt probleem is. Deze aandoening zal niet enkel een impact hebben op de fysieke gezondheid maar ook op de psychische van de senioren en ook op hun mobiliteit en dus op hun autonomie. Ondervoeding zal tevens de medische kosten doen stijgen.
Omwille van al die redenen is het belangrijk ze te voorkomen en te behandelen. Er bestaan diverse eenvoudige methoden om ondervoeding te voorkomen en ervoor te zorgen dat de patiënt voldoende voedingsstoffen neemt. De eenvoudigste oplossingen zijn dieetadviezen en het inschakelen van kleine tussendoortjes tussen de maaltijden.
We moeten goed beseffen dat niet al die ondervoede patiënten de mogelijkheid hebben om een normale voeding te assimileren in voldoende hoeveelheden. Voor hen bestaan er voedingssupplementen met eiwitten en energie (vloeibare supplementen).
Door ondervoeding te behandelen en te voorkomen kan iedereen winnen: zowel de patiënt zelf, zijn familie en het verzorgend personeel.
Alexandre Dereinne, Diëtist
Referenties
Nutriaction. Resultaten van een studie over ondervoeding bij ouderen in België. Persconferentie van 19 augustus in Brussel.
|
