Cardiovasculaire aandoeningen zijn nu wereldwijd de voornaamste oorzaak van sterfte. Daarom is primordiaal doeltreffende middelen te vinden om zoveel mogelijk mensen te sensibiliseren voor het belang van preventie van deze ziekten.
Cardiovasculaire aandoeningen en de invaliditeit die er een gevolg van is vormen een niet te verwaarlozen persoonlijke, financiële en sociale last. Volgens de Wereldgezondheids-organisatie wordt het aantal sterfgevallen toe te schrijven aan CVZ geschat op 17,2 miljoen per jaar in 2005 en dat cijfer zou oplopen tot 24 miljoen tegen 2030. Het is dus tijd om te reageren.
Enkele jaren geleden werden cardiovasculaire aandoeningen zeer vaak enkel in verband gebracht met industrielanden. Maar dat is nu helemaal niet meer het geval want alleen al in 2005 werd bijna 80% van de met CVZ gelinkte overlijdens geregistreerd in landen met geringe of matige inkomens.
In die landen komen cardiovasculaire aandoeningen voor bij alsmaar jongere mensen waardoor er een tekort aan arbeidskrachten ontstaat. In China bijvoorbeeld lijkt het erop dat binnen 20 jaar meer dan de helft van de sterfgevallen bij de actieve bevolking, dus tussen 35 en 64 jaar oud, zou worden veroorzaakt door een cardiovasculaire pathologie .
Een goot aantal cardiovasculaire risicofactoren kunnen worden verbeterd door een gezonde evenwichtige voeding en een gezonde levensstijl. Maar het lijkt erop dat tal van deze factoren nu net constant toenemen en dat overal op onze planeet. Dat is bijvoorbeeld het geval voor arteriële hypertensie, een belangrijke cardiovasculaire risicofactor. Tegenwoordig hebben bijna 800 miljoen mensen wereldwijd hoge bloeddruk. En dat cijfer zou oplopen tot bijna 1,56 miljard tegen 2025.
Een onevenwichtige voeding met veel verzadigde vetten en weinig meervoudig onverzadigde vetzuren draagt bij tot een stijging van het cholesterolgehalte. Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie zou de LDL-cholesterolemie exponentieel toenemen in ontwikkelingslanden in de loop van de volgende tien jaren.
Obesitas en diabetes zijn eveneens cardiovasculaire risicofactoren. Ons land wordt net zoals de rest van de wereld niet gespaard van deze twee aandoeningen want bijna 44% van de Belgische bevolking heeft overgewicht of obesitas en bijna 7,9% van onze landgenoten lijdt aan diabetes.
Naar aanleiding van deze onrustwekkende vaststelling heeft Unilever een concept op punt gesteld gebaseerd op wetenschappelijk vaststaande feiten zoals de risicoscore van Framingham. Dat concept draagt de naam: « Uw hartleeftijd ».
Doel van dat project is de factoren die de cardiovasculaire gezondheid bepalen te vertalen naar de leeftijd van het hart. Er werd dus een test ontwikkeld om het brede publiek bewust te maken van het belang van de gezondheid van hart en bloedvaten. Daarin wordt aan de hand van enkele eenvoudige en nauwkeurige vragen over persoonlijke gegevens (leeftijd, geslacht, bloeddruk, totale en HDL-cholestorelemie, roken, diabetes) de leeftijd geschat van het hart van de persoon die de test doet.
Afhankelijk van de resultaten van de test wordt een praktisch en persoonlijk aangepast follow-upprogramma voorgesteld met als doel een begin te maken met het duurzaam veranderen van voeding of levensstijl. Om dat programma op punt te stellen zijn nog enkele aanvullende vragen over voedings- en levensgewoonten noodzakelijk. De bedoeling is de persoon te motiveren om te kiezen voor gezonde gewoonten en om op die manier zijn cardiovasculaire risicofactoren significant en duurzaam te verminderen. Dan kan hij of zij hopen dat zijn of haar hart terug dezelfde leeftijd krijgt als zijn of haar werkelijke leeftijd.
Dergelijk hulpmiddel is nuttig voor gezondheidsprofessionals want daarmee beschikken zij over een doeltreffend middel om hun patiënten bewust te maken van het belang van de gezondheid van hun hart en ze persoonlijk bij de preventie te betrekken. Die test staat op de website www.hartleeftijd.be.
Er werd een theoretisch model ontwikkeld op basis van een representatieve steekproef van volwassenen tussen 30 en 74 jaar zonder hartziekte, uit de archieven van het bevolkingsregister van het Verenigd Koninkrijk en de USA. Dat model deed dienst om de mogelijke impact in te schatten van de hartleeftijd op het cardiovasculaire risico. Daarmee werd eveneens het virtueel effect berekend op dat risico van een vermindering met drie jaar van de hartleeftijd bij mensen van wie werd verondersteld dat ze een te hoge hartleeftijd hebben. Het risico op een cardiovasculaire ziekte en de hartleeftijd van elke mens van de steekproef werden op die manier geschat. Dan werd een schatting gemaakt van het totale aantal gevallen van CVZ die zich in de loop van de volgende tien jaren zouden kunnen voordoen.
Het theoretische model werd dan toegepast op mensen die hun hartleeftijd wilden kennen. Men kende een te hoge hartleeftijd toe aan de mensen bij wie de hartleeftijd drie jaar hoger lag dan hun werkelijke leeftijd. Bij die mensen kon hypothetisch het risico op een CVZ verminderd worden door hun hartleeftijd met drie jaren te doen dalen.
Het berekende voordeel was verre van verwaarloosbaar en dat doet vermoeden dat door de hartleeftijd met drie jaren te verminderen bij risicopersonen, we al een significante daling zouden vaststellen van het aantal cardiovasculaire incidenten in de loop van de volgende tien jaren.
