Cacao en chocolade zijn lekkernijen die sinds millennia worden geconsumeerd. Het is evenwel pas sinds de laatste decennia dat beetje bij beetje heilzame eigenschappen worden ontdekt. De Belgische lekkernij bij uitstek blijkt, vanuit voedingsoogpunt, een aantal interessante bestanddelen te bevatten.

België is wereldwijd vermaard om zijn chocolade. In opdracht van een groot chocolademerk zette Synovate Belgium een grootschalig onderzoek. Het opzet was de smaakvoorkeuren en eetgewoonten van chocolade onder de Belgische bevolking achterhalen.

Nagenoeg duizend Belgen, leeftijd tussen 15 en 70 jaar, stuurden de toegestuurde vragenlijst terug. Hierin werd onder meer gevraagd naar hun meest geliefde chocolade en de omgeving waarin men zich aan de lekkernij te goed deed. Niet minder dan 324 deelnemers vulden de volledige vragenlijst in, waarbij de respondenten op een weekkalender alle ingenomen voeding noteerden, dus ook niet-chocoladeproducten.

Uit het onderzoek blijkt dat 99 % van onze landgenoten niet aan de verleiding van chocolade kan weerstaan. Twee Belgen op vijf eten eenmaal per week een stuk chocolade, een op vijf doet dit dagelijks. Bij 33 % van de ondervraagden gaat de voorkeur naar chocoladetabletten, gevolgd door candybars (31 %), voorverpakte pralines (16 %), chocoladerepen (14 %) en tenslotte verse pralines (6 %). De gewoonten verschillen ook per landsgedeelte. De voorkeur voor chocolade onder de vorm van tabletten en repen is in Wallonië meer uitgesproken dan in Vlaanderen.

De voorkeur voor melkchocolade in tabletvorm is het grootst, deze wordt door 28 % van de ondervraagden geconsumeerd, gevolgd door zwarte chocolade en chocolade met een hoog cacaogehalte (respectievelijk 17 en 16 %). Tenslotte is er nog witte chocolade die slechts bij 10 % van de ondervraagden de voorkeur wegdraagt. Chocolade met toegevoegde ingrediënten (noten, fruit, …) worden het meest geconsumeerd (35 %), kort gevolgd door gevulde pralines. Gevulde tabletten bengelen helemaal achteraan de voorkeurslijst, deze worden maar in 7 % van gevallen aangeduid.

Het merendeel van de chocolade-eters is bekommerd om zijn/haar gezondheid (29 %). Ze kiezen hun voedingsmiddelen in functie van de weldaden die ze bieden en deze consumenten doen moeite om een evenwichtig en gestructureerd voedingspatroon op te bouwen. Zesentwintig procent van de ondervraagden beschouwd zich als een ‘zondaar’, wanneer hij/zij niet kan weerstaan aan een stukje chocolade, goed beseffend dat het berouw pas na de zonde komt. Deze gedachte geldt in het bijzonder voor vrouwen. Anderen, in het bijzonder mannen, hebben een ‘onverschillige’ houding. Tenslotte zijn er de ‘genieters’, die het merendeel van de chocolade-eters (22 %) uitmaken. De twee belangrijkste beweegredenen voor het verorberen van de lekkernij voor deze groep zijn: verzot op iets zoet alsook smaak en smaakgenot. Dit profiel van chocolade-eter past vooral bij jongeren.

Bij navraag waar en in welke omgeving men het liefst chocolade eet, wordt meestal ‘thuis’ aangestipt. Dit blijkt ook uit de verkoopcijfers, 77 % van de tabletten en 74 % van de repen chocolade worden thuis geconsumeerd. Verder wordt gespecificeerd dat zich te goed doen aan chocolade relaxerend werk na een zware dagtaak en dit bij voorkeur voor de TV gebeurd.

In de wetenschappelijke literatuur zijn tal van studies verschenen waarin heilzame eigenschappen van chocolade en cacao worden aangetoond. Van de voedingsmiddelen die deel uitmaken van ons dagdagelijks voedingspatroon bevatten ze de hoogste concentratie aan flavonoïden. Nagenoeg 10 % van het cacaopoeder bestaat uit flavonoïden.

Ook de rijkheid van cacao en chocolade aan polyfenolen zoals procyanidine, catechine en andere epicatechine maken van hen een bron bij uitstek van antioxidanten, stoffen die in het kader van de cardiovasculaire gezondheid hun sporen hebben verdiend.

Onderzoekers stellen dat het omgekeerd verband tussen de consumptie van voedingsmiddelen rijk aan flavonoïden en het risico op cardiovasculaire aandoeningen multifactorieel is. Enkele aspect daarvan zijn onder meer dat flavonoïden een bescherming bieden tegen oxiderende agentia, de vasculaire reactiviteit alsook het afremmen en de plaquettaire activiteit.

Hoewel reeds heel wat studies beschikbaar zijn waaruit deze heilzame eigenschappen blijken, is verder onderzoek noodzakelijk om de effecten op lange termijn gekoppeld aan de ingenomen kwantiteit nader te omschrijven. Tenslotte willen we er nog op wijzen dat chocolade zich in de top van de voedselpiramide, de restgroep, bevindt en dat de consumptie ervan occasioneel moet blijven.