.
 

Archieven> N°110 > @rtikel
article précédent image suivante

Zwangerschap en omega-3 vetzuren

Ook al kunnen we nog geen nauwkeurig advies geven over de hoeveelheden, toch worden supplementen van omega-3 vetzuren tijdens de zwangerschap en bij borstvoeding tegenwoordig als onontbeerlijk beschouwd.

Arachidonzuur (AA, omega-6 vetzuur met 20 koolstofatomen) is een vetzuur waarvan de aanbreng dient te worden gecontroleerd omdat de aanmaak ervan vanuit de voorloper, dihomo-gamma-linoleenzuur (een omega-6) onvoldoende is en omdat de voeding van een kind niet voldoende bronnen van AA bevat. Dit vet speelt nochtans een belangrijke rol bij de groei van de hersenen van kleine kinderen en bij hun cognitieve ontwikkeling. Docosahexaenoïzuur (DHA, omega-3 met 22 koolstofatomen) is een essentieel aminozuur dat een rol speelt bij dezelfde factoren bij kinderen. Dat komt omdat deze moleculen bestanddelen zijn van de zenuwcelmembranen en van de membranen van de retinacellen, waar zij zich op het einde van de zwangerschap en in het begin van het postnatale leven opstapelen. Er werd aangetoond in dierproeven dat de omega-3 en omega-6 vetzuren noodzakelijk zijn tijdens de celdeling in de hersenen om dochtercellen te vormen. Bij dieren werd ook aangetoond dat een tekort bij de moeder van omega-3 tijdens de dracht aanleiding geeft tot een vertraging van de vorming van de neuronen in de hersenschors en tot een verminderde groei van dendrieten in deze neuronen.

Stocks aanmaken

Als essentiële vetzuren dienen zij via de voeding te worden aangebracht en de aanbreng bij de foetus hangt dan ook af van de aanbreng bij de moeder. Tijdens de zwangerschap worden zij doorheen de placenta vervoerd naar het bloed van de foetus. Na de geboorte krijgt het kind hen via de moedermelk op voorwaarde dat de aanbreng ervan bij de moeder voldoende is of via flesvoeding als die deze vetzuren bevat. In een recente studie werd aangetoond dat suppletie van flesvoeding met 0,32% van het totaal van vetzuren de gezichtsscherpte verbeterde van kinderen op de leeftijd van 12 maanden in vergelijking met kinderen die dergelijke suppletie in hun flesvoeding niet kregen. Maar een meer uitgesproken suppletie biedt wel geen bijkomend voordeel. Sommige aanwijzingen uit andere studies doen zelfs vermoeden dat een te sterke suppletie schadelijk zou kunnen zijn. Het komt er dus op neer dat de moeder een voldoende aanbreng moet hebben van arachidonzuur en van docohexaenoïzuur tijdens de zwangerschap en borstvoeding. De status van essentiële vetzuren van de foetus houdt verband met de periode van de zwangerschap en de beschikbaarheid voor de foetus van essentiële meervoudig onverzadigde vetzuren hangt af van de aanbreng via de voeding. Een a term geboren kind beschikt over een voorraad DHA maar een prematuur niet omdat vooral op het einde van de zwangerschap deze stocks worden aangelegd.

In een studie in 2008 werd aangetoond dat suppletie met meervoudig onverzadigde omega-3 vetzuren met een zeer lange keten tijdens zwangerschap en borstvoeding de ontwikkeling bevordert van een hoger intelligentiequotiënt op vierjarige leeftijd in vergelijking met geen suppletie met omega-6. Op zevenjarige leeftijd werden deze kinderen terug geëvalueerd en dan werd dit verschil niet meer aangetroffen. Maar er werd wel vastgeld dat de concentraties van deze beide vetzuren in de loop van de zwagerschap in correlatie bleven met de scores van de kinderen bij het oplossen van problemen met sequentiële aanpak, d.w.z. door het klasseren van stimuli die volgens een sequentiële orde werden verkregen in tegenstelling tot problemen waarbij de informatie simultaan dient te worden verwerkt om tot een oplossing te komen. Er werd ook een positief verschil aangetoond van de gezichtsscherpte van kinderen van moeders die een suppletie kregen tijdens de zwangerschap in vergelijking met kinderen van wie de moeder geen supplementen van omega-3 had gekregen.

Ook voor de moeder

Ook voor de moeder Suppletie met omega-3 lijkt er ook voor te zorgen dat het risico op astma afneemt. In een vergelijkende studie bij kinderen van wie de moeder een supplement visolie kreeg was het risico op astma op 16 jaar met 63% verminderd en dat van allergisch astma met 87% in vergelijking met kinderen van wie de moeder geen supplement had gekregen tijdens de zwangerschap. Maar er dient gezegd dat het aantal gevallen in beide groepen gering was. Andere vaststellingen wijzen nochtans in dezelfde richting. Wilczynska-Kwiatek, bijvoorbeeld, is van mening dat een suppletie met omega-3 dient aanbevolen voor de preventie van astma en als adjuvante behandeling ervan. De resultaten van verschillende studies wijzen trouwens ook in dezelfde richting wat eczeem betreft.

In studies werd geopperd dat dankzij suppletie met omega-3 het risico van pre-eclampsie en arteriële hypertensie zou verminderen maar de resultaten zijn niet eenduidig en het probleem dient verder uitgediept. Er zijn ook goede redenen om aan te nemen dat voldoende aanbreng van omega-3 zou kunnen bijdragen tot het verbeteren van het lipidenprofiel van de zwangere vrouw, tot een beter glycemie-evenwicht en bij zwangerschapsdiabetes tot het beperken van de gevolgen ervan (macrosomie en dyslipedemie) voor de foetus. Maar bewijzen bestaan daar nog niet voor. Bij de moeder lijkt ook het risico op post-partale depressie verminderd, vooral als ze borstvoeding geeft. Dierproeven wijzen erop dat het DHA vermindert in hersenweefsels van zogende moederdieren vooral in de hippocampus, terwijl de reactie van de as hypothalamus-hypofyse-bijnieren is verhoogd op stress. Dat verdient zeker nog verder onderzoek.

Behoeften

We kunnen op dit ogenblik nog niet zeggen welke de optimale aanbreng is van omega-3 tijdens de zwangerschap. Maar omwille van de hoger uitgelegde functies mogen we wel aannemen dat deze aanbreng hoger moet zijn dan buiten de zwangerschap. De International Society for the Study of Fatty Acids and Lipids beveelt een aanbreng aan van 4.44 g linoleïnezuur en 2.22 g ?-linoleenzuur met minstens >= 0.22 g DHA en 0.22 g eicosapentaënoïzuur voor volwassenen en minstens >= 0.3 g DHA per dag voor zwangere vrouwen.

Alexandre Dereinne

Referenties:

Birch EE, Carlson SE, Hoffman DR et al. The DIAMOND (DHA Intake And Measurement Of Neural Development) Study: a double-masked, randomized controlled clinical trial of the maturation of infant visual acuity as a function of the dietary level of docosahexaenoic acid. Am J Clin Nutr. 2010; 91(4): 848-59.

Hoge Gezondheidsraad. Voedingsaanbevelingen voor België.
Herziening 2009 (CSS N°8309).

Greenberg JA, Bell JS , Van Ausdal W. Omega-3 fatty acid supplementation during pregnancy. Rev Obstet Gynecol 2008; 1(4): 162-9.

Helland IB, Smith L, Saarem K et al. Effect of Supplementing Pregnant and LactatingMothers With n-3 Very-Long-Chain Fatty Acids on Children’s IQ and Body Mass Index at 7 Years of Age. Pediatrics 2008;122:e472–e479.

Helland IB, Smith L, Saarem K et al. Maternal supplementation with very-long-chain n-3 fatty acids during pregnancy and lactation augments children’s IQ at 4 years of age. Pediatrics 2003; 111(1) 2003;111:e39 –e44.
www.pediatrics.org/cgi/content/full/111/1/e39.

Levant B. N-3 (Omega-3) fatty acids in postpartum depression: implications for prevention and treatment. Depression Research and Treatment 2011; doi:10.1155/2011/467349.

Olsen SF, Østerdal ML, Salvig JD. Fish oil intake compared with olive oil intake in late pregnancy and asthma in the offspring: 16 y of registry-based follow-up from a randomized controlled trial. Am J Clin Nutr. 2008; 88(1): 167-75.

Picone O, Marszalek A, Servely JL et al. Influence d’une supplémentation en omégas-3 au cours de la grossesse. Journal de Gynécologie Obstétrique et Biologie de la Reproduction 2009 ; 38 : 117-24.

Schwalfenberg G. Recommend - 3 fatty acids in pregnancy?
Can Fam Phys 2007; 53(8): 1299-300.

Wilczynska-Kwiatek A, Bargiel-Matusiewicz K, Lapinski L. Asthma, allergy, mood disorders, and nutrition. Eur J Med Res. 2009; 14 Suppl 4: 248-54.


Google

Web
H&F.be
 

 

© Health and Food est une publication de Sciences Today - Tous droits réservés