Acerola is een kleine rode vrucht die, hoewel vanuit botanisch oogpunt geheel verschillend, veel gelijkenis vertoont met bij ons welbekende kers. De vrucht is één tot vier centimeter groot, weegt twee tot vijftien gram en bezit, omwille van de grote concentratie aan vitamine C erin aanwezig, een enorm anti-oxidatief potentieel. Om die reden geniet de kleine vrucht een bijzondere reputatie.

Acerola bevat een uitzonderlijke hoeveelheid vitamine C, tot 32 maal meer dan in een sinaasappel. Geen enkele andere vrucht beschikbaar op onze voedingsmarkt geniet deze reputatie (zie tabel).

Naast vitamine C bevat acerola ook andere waardevolle vitamines zoals thiamine (B1), riboflavine (B2), niacine (B3 of PP), folaten en mineralen zoals magnesium en kalium. Acerola bevat ook een niet te verwaarlozen hoeveelheid vezels en andere fytochemische bestanddelen zoals carotenoïden, anthocyanen of nog polyfenolen.

Ontegensprekelijk is de rijkdom aan vitamine C de belangrijkste nutritionele troef van deze kleine Indische kers. De wateroplosbare vitamine is onontbeerlijk voor de goede werking van het menselijk lichaam. Het is een vitamine die wij zelf niet kunnen aanmaken of voor lange termijn opslaan in ons lichaam.

belangrijke functies van vitamine C

- anti-oxidatieve activiteit: omwille van haar chemische structuur is vitamine C als geen ander in staat vrije radicalen te binden. Hierdoor blijven de belangrijke lichaamscellen gevrijwaard van aantasting door oxidatieve stress;

- een cofactor voor tal van enzymes: in heel wat fysiologische reacties treedt vitamine C op als cofactor. Dit is bijvoorbeeld het geval bij de synthese van carnitine, de stabilisatie van collageenweefsel, de synthese van de neurotransmitters adrenaline en noradrenaline of nog bij de synthese van galzuren uit cholesterol;

- betrokken bij het inmmunitair systeem: vitamine C heeft eveneens een positieve invloed op de werking van zowel aangeboren als verworven immuniteit;

- betrokken bij het ijzermetabolisme: vitamine C is belangrijk voor het behoud van gereduceerd ijzer, de enige vorm die doeltreffend door het lichaam wordt opgenomen. Daarenboven verhoogt vitamine C de biobeschikbaarheid van non-heamijzer met een factor van 1,5 tot 10.

De belangrijkste bronnen van vitamine C in onze voeding, de voedingssupplementen buiten beschouwing gelaten, zijn groenten en fruit. Sinds enige tijd heeft de Wereld Gezondheidsorganisatie een aanbeveling geformuleerd voor de inname van groenten en fruit, met name: 400 g groenten en fruit per dag of vijf porties van 80 gram. Dergelijke inname levert ongeveer 200 mg vitamine C per dag.

Uit mondiale en nationale voedselconsumptiepeilingen blijkt evenwel dat we deze aanbeveling zelden halen. Uit een omvangrijk consumentenonderzoek, uitgevoerd op wereldschaal in 2002-2003, blijkt dat zowat 78 % van de wereldbevolking de aanbeveling van vijf porties groenten en fruit per dag niet haalt.

Onze eigen nationale voedselconsumptiepeiling van 2004 toont aan dat slechts 38 % van de mannen en 56 % van de vrouwen dagelijks fruit eet. De dagelijks inname van groenten is iets beter (respectievelijk 31,3 en 43,8 procent), maar toch nog zeer ontoereikend.

Zoals aangehaald vormen groenten en fruit de belangrijkste bron van vitamine C en gezien we de voorgeschreven normen niet halen leidt dit onvermijdelijk tot een onvoldoende inname van deze waardevolle vitamine. In tal van studies werd dit tekort duidelijk aangetoond. Bij onvoldoende inname van groenten en fruit is een tekort aan vitamine C voorspelbaar.

De Aanbevolen Dagelijks Hoeveelheid (ADH) is de hoeveelheid vitamine C die dagelijks moet worden ingenomen om klinische deficiëntiesymptomen te voorkomen. Recent hechten een aantal gezondheidsinstanties meer belang aan het belang van vitamine C bij het bepalen van de ADH voor ascorbinezuur.

Op basis van een aantal wetenschappelijke publicaties aangaande de anti-oxidatieve activiteit van vitamine C, gaat de ADH steeds maar in stijgende lijn. Zo werd in België de ADH voor vitamine C in 2009 opgetrokken van 70 mg/dag naar 110 mg/dag. Daarmee staan we in Europa bovenaan de lijst wat deze ADH-waarde betreft. De aanbeveling is gebaseerd op epidemiologische studies waaruit de voordelen van een gehalte van 60 µmol/l ascorbinezuur in het bloed ter preventie van bepaalde degeneratieve aandoeningen (kanker, cardiovasculaire aandoeningen, cataract, …) blijkt. Een concentratie die bereikt wordt bij een dagelijkse inname van 110 mg vitamine C.

Uit recent onderzoek blijkt dat een dagelijkse inname van 200 tot 400 mg ascorbinezuur per dag tot een saturatie van de opname leidt. Bij deze inname wordt een waarde van 70 µmol/l ascorbinezuur in het bloed bereikt, wat meteen een plafond betekent.

Bij een concentratie van 70 µmol/l ascorbinezuur is de metabole functie van vitamine C optimaal gegarandeerd. Er wordt inderdaad een quasi maximale absorptie vastgesteld in de inmmunitaire lichaamscellen. Bij een hogere concentratie wordt een significante stijging vastgesteld van de in de urine afgescheiden vitamine C.

Op basis van recent onderzoek zullen de aanbevolen dagelijkse hoeveelheden vitamine C binnen kort wellicht bijgestuurd worden. Door levensmiddelen in te schakelen waarin acerola is verwerkt is het ongetwijfeld gemakkelijker deze aanbevolen hoeveelheden vitamine C te bereiken.