Belangrijk is ook een ander punt dat werd aangehaald door Iribarren3: slechts de helft van de mensen die op de leeftijd van 18 tot 30 jaar een totale cholesterolconcentratie lager dan percentiel 10 hebben, zit zeven jaar later nog altijd onder dat percentielOok Bell et al.4 hebben twee groepen van vergelijkbare leeftijd (30-74 jaar) die geen bloeddruk- of cholesterolverlagende behandeling kregen en van wie het cardiovasculaire risico na 10 jaar werd geraamd op minder dan 20%, gestratificeerd volgens het cardiovasculaire risico. Het ging om mensen die hadden deelgenomen aan de Tokyo Health Check-Up Study (13 757 deelnemers) of aan de Framinghamstudies. De auteurs hebben onderzocht hoe groot het risico is dat mensen met een laag risico op een gegeven ogenblik evolueren naar een categorie met een hoog risico. Daarvoor hebben ze het risiconiveau bij die patiënten regelmatig gecontroleerd. In het begin van de studie vertoonden de meesten een risico na tien jaar lager dan 5%, wat lager is dan de cut-offwaarde die de Europese richtlijnen hanteren om risicofactoren te behandelen. De waarschijnlijkheid dat die mensen evolueren naar een risiconiveau van meer dan 20% na tien jaar, was al 0,05% na 3 jaar follow-up (cohorte van Tokio) en 0,5% na 8 jaar (Framingham). Dat lijkt misschien niet zoveel, maar in absolute termen is dat toch een aanzienlijk aantal potentiële slachtoffers.

En dan houden we er nog geen rekening mee dat niet alle mogelijke factoren in beschouwing worden genomen. Bérard et al.5 hebben het effect van vasculaire parameters zoals de polsgolfsnelheid, de polsdruk (verschil tussen de systolische en de diastolische bloeddruk) en het aantal atheroomplaten in de aa. femorales en de carotiden onderzocht bij het evalueren van het cardiovasculaire risico. Ze hebben hun studie uitgevoerd bij 1132 patiënten die hadden deelgenomen aan de derde Europese MONICA-enquête in Toulouse. Het ging om mensen van 35-64 jaar in de algemene bevolking in het zuidwesten van Frankrijk die er gezond uitzagen. Tijdens een follow-up van 14 jaar zijn 61 patiënten gestorven, van wie 20% aan hart- en vaatproblemen. Bij statistische analyse van de gegevens werd aangetoond dat het risico duidelijk beter kon worden voorspeld door bij het evalueren van het risico ook rekening te houden met die vasculaire parameters. Die conclusie werd geobjectiveerd door twee statische criteria, de “net reclassification improvement” (NRI) en de “ Integrated Discrimination Improvement” (IDI). Die twee indices werden net ontwikkeld om na te gaan of de voorspellende waarde kon worden verhoogd door nieuwe, onafhankelijke parameters toe te voegen6. Eén van de conclusies is dan ook dat minstens een deel van de mensen die er gezond uitzien, in feite toch een risico loopt en zou moeten worden ingedeeld in een hogere risicocategorie.

In een studie bij 4609 willekeurig gekozen Fransen van 35-74 jaar werden de parameters die van nut zijn bij het evalueren van het cardiovasculaire risico, verzameld7. Slechts 1,2% van de proefpersonen vertoonde geen enkele risicofactor volgens de Europese en de Franse richtlijnen. De proefpersonen die waren ingedeeld in de groep met het laagste risico, hadden een cholesterolconcentratie die gemiddeld toch 6,6% hoger was dan de streefwaarden. Maar ze kregen geen behandeling. Een tweede conclusie is dat die mensen geen behandeling krijgen hoewel ze baat zouden kunnen vinden bij een goed therapeutisch beleid. Er bestaan nochtans eenvoudige middelen zoals bepaalde voedingssupplementen (op basis van rodegistrijst en polycosanolen bijvoorbeeld) om daar iets aan te doen8. En dat is al lang bekend.