" HEALTH & FOOD " nummer 99, 2009
|
De heilzame eigenschappen van de omega-3 vetzuren staan onder wetenschappers niet meer ter discussie. Hun belang in een evenwichtige voeding hoeft niet meer aangetoond te worden. De voedingsgewoontes van de Belg zijn jammer genoeg van die aard dat de voedingsaanbevelingen zelden worden bereikt. Het is derhalve belangrijk om na te gaan hoe het grote publiek kan overtuigd worden om via de voeding de behoefte aan omega-3 optimaal te dekken.
Diverse belangen
Zowel voor gezonde personen, kinderen als voor personen lijdend aan een bepaalde pathologie bieden omega-3 vetzuren tal van nutritionele voordelen. Gezien deze omega-3 vetzuren een essentieel bestanddeel zijn van het zenuwweefsel, zijn ze onontbeerlijk bij de neurologische ontwikkeling van de foetus en zuigeling. Op basis van wetenschappelijk onderzoek kon worden aangetoond dat omega-3 vetzuren bij gezonde volwassenen een belangrijke preventieve rol spelen aangaande het risico op ischemische hartaandoeningen, ischemische cerebro vasculaire accidenten alsook ter preventie van bepaalde kankers. Ook met betrekking tot de secundaire preventie kunnen ze een belangrijke rol spelen, met name door het risico op vasculaire sterfte te milderen. Uit gerandomiseerd klinisch onderzoek blijkt duidelijk dat de inname van omega-3 rijke voedingsmiddelen, gekoppeld aan een voedingssupplementatie op basis van visolie, het risico op cardiovasculaire sterfte bij de testgroep significant daalt in vergelijking met de referentiegroep. Tenslotte wijzen bepaalde studies ook uit dat deze familie van vetzuren heilzaam kan zijn voor patiënten reeds getroffen door een myocardinfarct, met name door het risico op hartarythmie te beperken.
Welke hoeveelheden?
In 2004 stelden voedingsexperts van de HGR voedingsaanbevelingen op in verband met de inname van vetzuren uit de omega-3 familie. Volgens hen zou de inname van omega-3 vetzuren 1,3 tot 2 % van de totale dagelijkse energiebehoefte (TEB) moeten vertegenwoordigen, waarvan minstens 1 % onder de vorm van alfa-linoleenzuur (ALA) en minstens 0.3 % onder de vorm van eicosapentaeenzuur (EPA) en docosahexaeenzuur (DHA). Voor een TEB van 2000 kcal per dag betekent dit een aanbreng van 2.9 tot 4.4 g omega-3 per dag, waarvan minstens 2.2 g ALA en 0.67 g EPA en DHA.
De aanbevelingen van de American Heart Association bedragen 1 g EPA en DHA voor personen met coronaire hartaandoeningen. De behandeling van een hypertriglyceridemie mag gebaseerd zijn op een dagelijkse inname van 465 mg EPA en 375 mg DHA onder de vorm van capsules.
Omega-3 vetzuren zijn zowel in het plantenrijk (koolzaadolie, noten, groene kool, ...) als in het dierenrijk (vis en in het bijzonder in vette vis) terug te vinden. Sinds enkele jaren liggen in de winkelrekken ook producten waarop de vermelding ‘bron van, rijk aan of verrijkt met omega-3 vetzuren’ staat te lezen. Vooraleer deze aan patiënten voor te schrijven is het wenselijk eerst andere voedingsaspecten te bekijken: het gehalte aan verzadigde vetzuren (moeten zo laag mogelijk gehouden worden); de inname van beschermende voedingsmiddelen, meer in het bijzonder deze die per 100 g of per 100 kcal veel antioxidanten en omega-3 vetzuren bevatten (hun inname moet niet beperkt worden). Het is ook belangrijk de plaats van deze producten binnen de voedingsdriehoek te kennen. Een product dat zich in het bovenste vak bevindt zal niet in dezelfde mate aanbevolen worden als een melk- of zetmeelproduct.
Door een goede keuze van levensmiddelen te maken wordt het gemakkelijker om aan de door de experten aanbevolen richtlijnen te voldoen. Er moet evenwel altijd in het achterhoofd gehouden worden dat deze aanbevelingen moeten kaderen in een gevarieerde en evenwichtige voeding. Een verhoging van omega-3 rijke voedingsmiddelen heeft weinig zin wanneer de voeding van de patiënt andere tekorten, met name antioxidanten, vertoont.
Alexandre Dereinne
Referenties
Chan E, Cho L. What can we expect from omega-3 fatty acids? Cleveland Clinic Journal of Medicine: 76(4) apr 2009.
http://www.ccjm.org
Engelstalige site geconsuleerd in oktober 2009.
Hoge Gezondheidsraad. Aanbevelingen en beweringen betreffende de Omega-3 vetzuren Versie 2004.
https://portal.health.fgov.be
Franstalige en Nederlandstalige site geconsulteerd in oktober 2009.
Maindiaux V. Oméga-3: comment mettre en application les recommandations nutritionnelles.
Symposium Danone Institute. 22/10/2005.
http://www.danoneinstitute.be
Franstalige en Nederlandstalige site geconsulteerd in oktober 2009.
|