|
" HEALTH & FOOD " nummer 100, 2010
|
Het opsporen van de atypische en latent aanwezige vormen van coeliakie is uitmate belangrijk en dit omwille van de mogelijke complicaties die ermee gepaard gaan. In de medische literatuur kwam de toename van het voorkomen van coeliakie bij kinderen gecombineerd met insulinedependente diabetes reeds uitvoerig aan bod.
Een onduidelijke pathologie
Het samen voorkomen van type 1 diabetes en coeliakie kan mogelijk verklaard worden door de gemeenschappelijke genetische bagage. Dank zij het uiteenrafelen van het menselijk genoom hebben vorsers minstens 18 genetische loci (IDDM1 tot IDDM18) kunnen aantonen gerelateerd met type 1 diabetes.
Het verband tussen deze twee aandoeningen kan mogelijk ook verklaard worden door een disfunctie van de immuunregularisatie of een gebrekkige capaciteit om een tolerantie tegen auto-antigenen te ontwikkelen. Een recente studie toont aan dat type 1 diabetes mogelijk gepaard gaat met een disfunctie van het orale tolerantiemechanisme tegen gliadine.
Gluten, tenslotte, zoals andere eiwitten uit de voeding overigens, kunnen mogelijk aanleiding geven tot het ontstaan van diabetes bij personen met genetische voorbeschiktheid en dit als gevolg van een intestinale beschadiging alsook in de context van afwijkingen in het immunitaire weerstandsysteem.
Ernstige gevolgen
Het samengaan van diabetes én coeliakie leidt tot ernstige gevolgen voor de gezondheid en de ontwikkeling van het kind, a fortiori bij een kind jonger dan 11 jaar.
Frequent aangehaalde problemen zijn onder meer: vertraging in de groei, een lager lichaamsgewicht in vergelijking met kinderen gespeend van deze aandoeningen, een aantasting van de botmineralisatie en tenslotte tal van psychologische problemen als gevolg van de gelijktijdige aanwezigheid van deze twee aandoeningen.
Een echte ijsberg
Prof. A. Ferguson vergelijkt de zeer wisselvallige klinische expressie van coeliakie met een ijsberg. Het zichtbaar deel ervan komt overeen met de symptomatische vormen en het onzichtbaar deel met de asymptomatische (verborgen of latente) vormen. De latente vorm uit zich door een de afwezigheid van manifest waarneembare klinische symptomen, maar de aanwezigheid van anti-gliadine antilichamen en anti-transglutaminase. Een latent aanwezige vorm van coeliakie kon dank zijn familiale onderzoeken worden aangetoond en wordt ook gekenmerkt door de afwezigheid van klinische en serologische indicatoren. Wel kenmerkend bij een glutenbelasting is de abnormale histologische respons. Latente of verborgen vormen van coeliakie kunnen naar een symptomatische vorm evolueren.
Bij kinderen lijdend aan de symptomatische vorm van coeliakie is het volgen van een glutenvrijdieet (GVD) een absolute noodzaak. Wanneer hiermee vlug gestart wordt, zullen de antropometrische parameters van het kind spoedig verbeteren. Om het leiden van de kinderen te verlichten werden een aantal tools ontwikkeld zoals productlijsten, glutenvrije recepten, …
Bij kinderen met asymptomatische diabetes moet een bio-klinisch onderzoek uitgevoerd worden om de pro en contra van een opgelegd GVD te achterhalen. Spijts de beschikbare hulpmiddelen blijft het GVD een zeer beperkend dieet en de kinderen met diabetes hebben het vaak al moeilijk genoeg om hun insulinebehandeling te aanvaarden.
Zespri Prijs
De Zespri HealthFruit Award wordt ieder jaar in België en Nederland uitgereikt aan een student(e) waarvan zijn/haar afstudeerwerk handelt over een onderwerp dat van ver of nabij handelt over een onderwerp dat een gezonde levensstijl in het algemeen of fruit en groenten in het bijzonder promoot.
De student(e) kan kort zijn/haar werk voorstellen op het jaarlijks Voedings- & Gezondheidscongres, gehouden in het auditorium 2000 van de Brusselse Expo. Bij die gelegenheid wordt de Zespri HealthFruit Award hem/haar dan ook officieel overhandigd.
Alexandre Dereinne, Diëtist
Referenties
Aloulou H, Kammoun T, Ben Ayed M et al. Association of type 1 diabetes and celiac disease in child. Journal de Pédiatrie et de Puériculture 21(1), February 2008, Pages 37-43
Cerf-Bensussan N, Jabri B. La maladie coeliaque : une maladie auto-immune induite par un antigène alimentaire. médecine/sciences 2001 ; 17 : 1129-38.
Site en français consulté en Décembre 2009.
Mahieu S, Stassen A, Paquot N et al. Le diabète de type 1 et la maladie coeliaque. Rev Med Liege 2006 ; 61(9) : 637-42.
Franstalige site geconsulteerd in december 2009.
Vandenberk L. Diabetes en coeliakie bij kinderen: Een overzicht van de literatuur en een praktisch handboek. Twaafde Voedings- & Gezondheidscongres, Brussel, november 2009.
|
