De voedingdiversificatie is de overgang van een exclusieve zuivelvoeding naar een gevarieerde voeding die het kind zelf kan eten. Deze fase dient geleidelijk en gestructureerd te gebeuren. Anders zou de ontwikkeling van het kind in het gedrang kunnen komen. Er werden aanbevelingen uitgewerkt om deze fase in het leven van de baby zo goed mogelijk te laten verlopen.

Met de diversificatie mag niet te vroeg worden begonnen omdat de digestieve, metabolische en psychomotorische functies van de zuigeling voldoende dienen te zijn ontwikkeld zodat hij in staat is een vaste voeding te krijgen en goed te verteren. Bovendien worden met uitsluitend moedermelk alle nutritionele behoeften van het kind gedekt tot de leeftijd van zes maanden. Het heeft dus geen zin overhaast te werk te gaan als mama de mogelijkheid en de wens heeft om verder uitsluitend moedermelk te geven.

Deze fysiologische evolutie heeft bij elk kind een ander ritme. De European Society for Pediatric Gastroenterology Hepatology and Nutrition (ESPGHAN) beveelt aan met de diversificatie niet te starten voor de leeftijd van 17 weken maar ze ook niet uit te stellen tot na 26 weken.

De fase van diversificatie verloopt over een periode van ongeveer een jaar (6-18 maanden). Men hoeft dus niet overhaast te werk te gaan maar integendeel stap voor stap en het kind de tijd laten gewoon te worden aan de nieuwe smaken. De maaltijd dient aangenaam en plezierig te zijn en geen bron van angst.

Tussen vier en zes maanden vermindert geleidelijk aan de reflex van de zuigeling om zijn tong uit te stekken en er komen groeven in de tong van de baby waardoor gemakkelijker een lepel in de mond kan worden gebracht. Om deze stap zonder problemen te zetten bestaan er 5 regels om het aanbrengen van nieuwe smaken optimaal te laten verlopen:

• Het eten wordt met een lepel gegeven. Indien het kind dat niet aanvaardt, wacht men beter nog wat met het aanbrengen van nieuwe voedingmiddelen.
• Het is belangrijk slechts een nieuw voedingsmiddel per keer gedurende verschillende dagen te geven om na te gaan of het kind deze wel verdraagt.
• Indien de baby maar enkele lepeltjes opeet, kan nog aangevuld worden met de gewone melk.
• Als fruit en groenten worden gegeven onder vorm van sap of soep, wordt aanbevolen de voedingsaanbreng ervan te verminderen 33 tot 55%, door aan te lengen met water.

Als de baby nog uitsluitend met een lepel eet, kan een tweede maartijd worden gegeven. Indien de eerste maaltijd uit groenten bestaat, is de tweede idealiter uit fruit en vice versa.

De vruchten worden gekozen volgens het seizoen, en zijn goed rijp. Ze dienen te worden gewassen, gepeld, ontpit, geplet of gemixt. Door ze te koken kan de vertering worden bevorderd en het allergeen vermogen verminderd. Vruchten waarvan men weet dat ze potentieel allergeen zijn zoals exotisch fruit zouden pas na de leeftijd van een jaar mogen worden gegeven. Vruchten die histamine vrijzetten (citrusvruchten, aardbeien) kunnen later en met mate worden geprobeerd. Er wordt aan de vruchten nooit suiker, bloem of koek toegevoegd.

Als groenten worden seizoensgroenten of diepgevroren groenten gebuikt. Men dient dezelfde hoeveelheid zetmeelproducten als groeten te geven om de energieaanbreng te dekken. Twee tot drie lepels olie (idealiter koolzaad olie omwille van de neutrale smaak en de goede verhouding n-6/n-3) worden na het bereiden toegevoegd. Niet prikkelende aromatische kruiden kunnen zonder probleem worden gebruikt. Maar zout mag nog niet worden gegeven omdat de nieren van de baby nog niet voldoende functioneren.

Men blijft natuurlijk moedermelk geven. Als het kind een zuigelingenmelk kreeg, zal het nu een vervolgmelk krijgen die beter is aangepast aan zijn nutritionele behoeften op dat ogenblik.

De voeding van het kind kan nu alsmaar verder worden gediversifieerd met kleine hoeveelheden vlees, gevogelte, vis, eieren, pasta, rijst, brood,...Op deze leeftijd wordt ook begonnen met de voedingsopvoeding van het kind. Het heeft dan ook geen zin hem snacks, koekjes en suikerdranken te geven.

Aan de groentemaaltijden kan nu 10 tot 15 g vlees worden toegevoegd. Alle vlees is toegelaten behalve gehakt. Zuivelproducten zoals yoghurt, verse en platte kaas mogen echter nog niet worden gegeven omdat ze teveel eiwitten en soms teveel suiker bevatten.

De enige echt onontbeerlijke drank is water. Omdat de voeding van een baby veel vocht bevat, is het normaal dat hij slechts kleine hoeveelheden drinkt. Maar er wordt aanbevolen aan de baby bij elke maaltijd kleine hoeveelheden water te geven met een lepeltje of drinkbeker als hij geen melksupplement meer krijgt. Het heeft geen zin siropen te geven ook al lijkt het kind water « niet te lusten » om hem niet aan te moedigen suikerproducten te gaan gebruiken.

Geleidelijk aan worden de voedingsmiddelen apart op het bord gelegd zodat het kind de verschillende texturen, kleuren en smaken leert kennen. Zetmeelproducten nemen een alsmaar belangrijker plaats in op het bord. Als het kind geen moedermelk krijgt, wordt vervolg- of groeimelk bij gegeven in een tas. Het kind mag daar dan niet meer dan 500 ml/dag van krijgen want het eet nu ook nog andere zuivelproducten (platte kaas, yoghurt,...). De menu’s zullen alle dagen veranderen en het kind dient bij de maaltijden betrokken. Het is nu immers dat via imitatie nieuwe voedingmiddelen worden gegeven.