Sinds ettelijke jaren is er een onevenwicht op voedingsgebied in het westerse dieet waardoor aandoeningen zoals obesitas en cardiovasculaire ziekten zich ontwikkelen. Door een meer «plantaardige» visie op onze voeding te ontwikkelen zou ons dieet terug in evenwicht komen en zou dat heel wat voordeel opleveren voor de gezondheid.
Er werden al heel wat studies- sommige nationaal en sommige internationaal - gepubliceerd over voedselverbruik in Europa. Het probleem is dat die verschillende studies moeilijk vergelijkbaar zijn omdat ze heel bepaalde methodologieën aanwenden.
Recentelijk werd een rapport opgesteld om de gezondheids- en voedingstoestand te evaluren van de Europeanen. De auteurs hebben gegevens verzameld over de voedingsgewoonten van de burgers uit talrijke Europese landen verdeeld in groepen volgens de vier kardinale punten.
Uit deze enquête is gebleken dat de voeding van de Europeanen helemaal niet beantwoordt aan de voedingsaanbevelingen van de Wereldgezondheidsorganisatie (WGO):
Als we het hebben over voeding in termen van voedingsmiddelen, stellen we vast dat het verbruik van vlees, vet voedsel en suikerdranken ruimschoots de geldende aanbevelingen overtreft terwijl fruit, groenten en vezels niet voldoende op het dieet staan van de Europeanen. Er is dus een echt veralgemeend voedingsonevenwicht.
Om aan de officiële voedingaanbevelingen te beantwoorden is het dus duidelijk dat de Europeanen nieuwe voedingsgewoonten dienen aan te nemen. Een mogelijk oplossing zou zijn een meer «plantaardige» visie op de voeding aan te nemen.
In tal van studies zoals de European Prospective Investigation into Cancer and Nutrition (EPIC) en de studie van Robinson-O’Brien et al. werden immers de talrijke voordelen aangetoond van een voedingsdieet dat hoofdzakelijk bestaat uit plantaardige producten (geringere aanbreng van totale en verzadigde vetten, betere aanbreng van meervoudig onverzadigde vetten, vezels, vitaminen, mineralen en antioxidantia,…).
Maar niet alle bronnen van dierlijke oorsprong hoeven uitgesloten uit de voeding want die leveren bepaalde voedingselementen die we niet in plantaardige producten terugvinden of toch in te geringe hoeveelheden. Dat geldt voor vitamine B12, vitamine D en de lange keten omega-3 vetzuren, waarvan de aanmaak in situ vanuit het alfa-linoleenzuur beperkt is.
Het principe van een «plant-based» voeding is dus de aanbreng te verhogen van plantaardige producten en lichtjes de aanbreng van voedingmiddelen van dierlijke oorsprong te verminderen zonder deze evenwel uit de voeding te bannen. Onder producten van plantaardige oorsprong verstaan we dan:
- volle graanproducten;
- peulvruchten;
- fruit;
- groenten;
- noten en granen.
Op dit ogenblik is de «plant-based» voeding nog niet duidelijk bepaald zodat sommige mensen ze kunnen verwarren met vegetarisme. Maar een «plant-based» dieet is breder dan een vegetarisch dieet omdat het verbruik van matige hoeveelheden vlees en vis wel is toegelaten. Deze voeding berust eerder op het belang van het verbruik van producten van plantaardige oorsprong dan op het vermijden van vleesproducten.
De bedoeling van deze soort voeding is terug een evenwicht te herstellen tussen voedingsbronnen van plantaardige en van dierlijke oorspoong. Volgens het United States Department of Agriculture, USDA, zou minstens 50% van de eiwitten in de voeding van plantaardige oorsprong moeten zijn. De Amerikaanse stichting voor onderzoek tegen kanker beveelt aan dat twee derde van de voeding zou moeten bestaan uit producten van plantaardige oorspong.
Een voeding van het type «plant-based» biedt heel wat voordelen op gebied van voeding en gezondheid:
- Ze geeft een verminderde aanbreng van vetten, vooral van verzadigde vetten en maakt het mogelijk het evenwicht te herstellen tussen de aanbreng van verzadigde en onverzadigde vetten;
- Ze levert eveneens een hogere aanbreng van voedingvezels zodat de energiedensiteit van de voeding kan verminderen en het gewicht op lange termijn kan stabiel blijven;
- Omdat de «plant-based» voeding rijk is aan plantaardige producten kan ook de aanbreng verhogen aan mineralen, vitaminen, carotenoïden, polyfenolen en antioxidantia;
- Het «plant-based» dieet geeft bovendien een hogere aanbreng van bestanddelen zoals de bèta-glucanen, fytosterolen en stanolen waarvan de voordelen op gebied van daling van de cholesterolemie werden aangetoond in tal van studies.
Door enkele veranderingen aan te brengen in de voeding (meer plantaardige middelen verbruiken en de consumptie van vlees iets verminderen) zou het dus mogelijk moeten zijn de kwaliteit van de voeding duidelijk te verbeteren en bij te dragen aan duurzaam behoud van de gezondheid.
Naast de voordelen voor de gezondheid zou door het verhogen van de consumptie van plantaardige producten en het lichtjes verminderen van de aanbreng van vleesproducten mogelijk zijn significant de emissie te verminderen van gassen met een broeikaseffect. Reden te meer om de stap te zetten naar een voeding hoofdzakelijk op basis van plantaardige producten.