September is altijd de maand van de grote terugkeer. De vakantie is gedaan, terug tijd voor ernstige zaken maar ook meer spanningen, een ander levensritme, kleine of grote ongerustheden. Geen enkele leeftijdgroep ontsnapt eraan: voor de allerkleinsten is de eerste confrontatie met de kleuterschool een belangrijke gebeurtenis. En voor degenen die voor het eerst naar lager, middelbaar of zelfs hoger onderwijs gaan, zijn er veel onbekende factoren. Maar ook de leerlingen die reeds in een bepaalde cyclus zitten en verder gaan zullen er ook nieuwe confrontaties zijn en zullen zij hun jaar moeten afsluiten met succes. Spijtig genoeg zijn er ook pesterijen op school door medeleerlingen. Leerkrachten en ouders worden zich stilaan meer bewust van het feit dat dit meer gebeurt dan men denkt maar dat de slachtoffers er niet over durven praten. Voor velen is de terugkeer naar school dus een gelukkig ogenblik, maar voor sommige jongeren een bron van angst.

Hoe kunnen we weten dat een kind, een adolescent of een jonge student problemen heeft met de terugkeer naar school of universiteit? Duizend en een aanwijzingen kunnen de aandacht trekken al naargelang van het geval. Sommigen hebben slaapproblemen of moeilijkheden om wakker te worden, anderen zijn verstrooid of hebben aandachtstoornissen. Ook oorsuizen kan voorkomen. Soms ook hoofdpijn, zenuwachtigheid, prikkelbaarheid die er niet was tijdens de vakantie. Maar wat is het verband met de voeding ? Verschillende angstverschijnselen kunnen tot uiting komen via de manier van voeden. Zo is er boulemisch of anorectisch gedrag. Ook abnormale voedingkeuze kan voorkomen zoals gebrek aan variatie in de voedselkeuze en systematisch te vet of te suikerrijk eten of teveel frisdranken gebruiken,…Oudere leerlingen (trouwens niet zo erg oud) kunnen te vaak of te veel alcohol gebruiken. Een veel voorkomend angstgedrag bij scholieren van gelijk welke leeftijd is het overslaan van het ontbijt. En op functioneel vlak komen maagpijn, constipatie of diarree niet zelden voor bij angstige jongeren. Door aandachtige observatie kunnen we dus problemen vermoeden. En dan moeten we handelen.

We mogen niet overhaast te werk gaan of improviseren. In de eerste plaats dient er een klimaat van vertrouwen te zijn tussen de jongeren en zijn ouders en contactpersonen. Ze moeten met elkaar kunnen spreken en de volwassene dient het probleem met de jongere voorzichtig aan te kaarten. Maar dat mag niet overhaast gebeuren. De gesprekspartner dient zelf sereen en rustig te zijn want anders zou hij zijn eigen angst kunnen overdragen. De volwassene mag zeker geen stress uitlokken bij de jongere. Als er een serene sfeer heerst, is een constructieve dialoog mogelijk. Het is zeer belangrijk de jongere te laten praten of er daar tot aan te moedigen. Zo mag men – soms met veel geduld – hopen de oorzaak te ontdekken van de zorgen en pogen daar iets aan te verhelpen. Men mag niet vergeten de bemoedigende aspecten van het schoolgaan in de verf te zetten (ontdekken, kameraden, persoonlijke ontwikkeling, materies die het kind graag doet, relatie met gewaardeerde leraar,…) Maar de jongere moet ook leren een rustgevende en evenwichtige levensstijl aan te nemen, met name voor de slaap en lawaaicontrole. Om beter te slapen zijn er thees, plantaardige extracten en homeopathische middelen die kunnen helpen. Ook zijn er middelen tegen angst om geen echte geneesmiddelen te moeten nemen want die zijn niet aan te bevelen voor jongeren en zij kunnen afhankelijkheid geven ook al worden ze maat twee of drie weken genomen.

We kunnen niet genoeg het belang benadrukken van een ontbijt bij deze problematiek. Ook al staan de ouders onder veel beroepsstress, toch dienen ze tijd te nemen om in alle rust samen met hun oudere en jongere kinderen te ontbijten. De familie is her meer dan ooit een toevluchtsoord. Met een rustig genomen ontbijt, waarmee dus op tijd wordt begonnen nadat men voldoende heeft geslapen, kunnen de batterijen fysiek en psychisch worden opgeladen. In tal van studies werd het voordeel aangetoond op gebied van concentratie en aandacht van het kind tot ver in de voormiddag als een goed ontbijt werd genomen. Maar ook het feit van zich veilig te voelen met zijn ouders en oudere broers en zussen en rustig het programma van de komende dag te kunnen overlopen kan rustgevend en kalmerend zijn voor een jongere. Dus geen overhaasting maar integendeel een moment van ontspanning. In talrijke studies werd aangetoond dat het overslaan van het ontbijt bij jonge scholieren en studenten lichte of ernstige angststoornissen kan veroorzaken. We weten dus wat we de ouders moeten aanraden…