|
" HEALTH & FOOD " nummer 95, 2009
|
De voeding bij een kind tussen een en drie jaar is van kapitaal belang want daardoor kan het zijn voedingsaanbreng consolideren. Op dat ogenblik in hun leven zijn kleine kinderen zeer nieuwsgierig en daar moeten we van profiteren om hen zoveel mogelijk smaken te laten ontdekken. Volgens een enquête in 2005 door het Institut d’Etudes Marketing et d’Opinion International in Frankrijk zou 53% van de kinderen tussen 13 en 18 maanden regelmatig het zelfde eten als volwassenen. Er werd eveneens vastgesteld in deze studie dat sommige voedingsstoffen die niet noodzakelijk zijn voor het voedingsevenwicht te vroegtijdig worden ingebracht in de voeding van jonge kinderen. Zo worden frieten en sausen zoals mayonaise bijvoorbeeld al ingeschakeld inde voeding vanaf 10-12 maanden, fijne vleeswaren en frisdranken rond de 13-18 maanden.
Wat zijn hun behoeften?
Op drie jaar zou een kind normaal gezien zijn geboortegewicht met vier moeten hebben vermenigvuldigd en zijn lengte verdubbeld. Daarvoor heeft het kind energie en voedingselementen nodig die in hoeveelheid en kwaliteit aangepast zijn aan zijn behoeften. Maar wat zijn die behoeften ?
Op gebied van energie dient een onderscheid gemaakt tussen jongens en meisjes: jongens hebben meer energie nodig dan meisjes om hun dagelijkse behoeften te dekken. Men moet tussen de 980 en 1200kcal/d rekenen voor meisjes en 1100 tot 1300kcal/d voor jongens.
Wat de eiwitten betreft wordt een dagelijkse hoeveelheid aanbevolen voor kinderen tussen 1 en 3 jaar van 1,0 tot 0,9g/kg lichaamsgewicht. En voor de vetten lijkt de ideale aanbreng tussen 35 en 40% van de totale energieaanbreng (TEA). Ook de kwaliteit van die vetten is van belang. Het is nodig de behoeften van het kind te dekken aan mono-onverzadigde vetzuren ( >12% van de TEA) en aan meervoudig onverzadigde vetzuren ( >8% van de TEA). De aanbreng van mono-onverzadigde vetzuren zou 0,45 tot 1,5% van de TEA moeten bedragen onder vorm van linoleenzuur, 0,15 tot 0,55% van de TEA onder vorm van EPA+DHA, 2 tot 5% van de TEA onder vorm van linoleïnezuur en 0,1-0,25% van de TEA onder vorm van arachidonzuur. De hoeveelheid verzadigde vetzuren mag niet meer zijn dan 8% van de TEA.
De dagelijkse behoefte aan koolhydraten wordt berekend door het verschil (100% - % TEA eiwitten - % TEA vetten). De aanbreng van toegevoegde suiker dient beperkt te worden. De behoeften aan vezels zijn vastgelegd op 15 gram per dag voor kinderen tussen 1 en 3 jaar en de behoeften aan water op 100 tot 75 ml/kg per dag.
Wat de micronutriënten betreft dienen calcium (800 mg/d), fosfor (700 mg/d), ijzer (10 mg/d), magnesium (80-85 mg/d) en vitamine D in het oog te worden gehouden. Voor vitamine D dient een supplement te worden gegeven aan het kind vooral in de winterperiode om de behoeften volledig te dekken (5-10 ?g/d).
Wat geven?
Tot de leeftijd van 3 jaar heeft een kind nood aan een aangepaste voeding die beantwoordt aan zijn fysiologische eigenheden en een harmonieuze groei en ontwikkeling waarborgt. De voedingsdriehoek van een kind tussen 12 en 36 maanden verschilt lichtjes van die van een volwassene.
Water is de beste drank voor jonge kinderen. Water kan de hele dag door worden gedronken. Vruchtensappen en melk worden echter als voedingsmiddelen beschouwd. Alcohol is vanzelfsprekend strikt verboden.
Meelspijzen als bron van complexe koolhydraten dienen bij elke maaltijd aanwezig te zijn dus 4 keer per dag. Het kan dan gaan om brood, pasta, rijst, aardappelen....
Fruit en groenten leveren vitamines, mineralen en vezels en dienen dan ook minstens drie keer per dag op het menu van een kind te staan en onder alle vormen : rauw, gekookt, salades,.. Vruchten met een pit dienen vermeden voor de leeftijd van 3 jaar.
Zuivelproducten als bron van calcium dienen twee tot drie keer per dag door het kind verbruikt. Borstvoeding mag worden verder gegeven tot 18 maanden. Als de borstvoeding is gestopt, dient de voorkeur gegeven aan een « groeimelk » tot 3 jaar. Dergelijke melk is aangepast aan de behoeften van kleine kinderen tussen 12 en 36 maanden. Toch dient men op te letten want sommige van die producten kunnen aroma’s en suiker bevatten en de varianten op basis van granen bevatten meer eiwitten dan de andere. Als een kind weigert melk te drinken, dan kan yoghurt of kaas worden gegeven maar men dient er dan aan te denken dat daar meer eiwitten in zitten. Gearomatiseerde en gesuikerde kazen dienen vermeden want zijn leveren veel meer eiwitten en toegevoegde suiker. Rauwe melk wordt afgeraden uit microbiologische voorzorg. De groep van vleeswaren, gevogelte, vis en eieren dient een keer per dag aanwezig te zijn. De hoeveelheden liggen tussen 25 g op 1 jaar, 30-50 g tussen 18 maanden en 3 jaar. Geef de voorkeur aan mager en niet gezouten vlees. Vis dient twee keer per week op het menu te staan. Fijne vleeswaren dienen te worden beperkt want zij bevatten veel zout en verborgen vetten.
De keuze variëren
De volgende stap in de voedingsdriehoek bij kinderen is die van zichtbare vetstoffen, energiebronnen, essentiële vetzuren en vetoplosbare vitamines. De keuze daarin dient te worden gevarieerd en men dient te letten op de kwaliteit ervan (gebruik van koolzaadolie voor bereidingen, ...).
Extra’s, zoals chips, snoep, koekjes, suikerdranken, dienen voorbehouden voor welbepaalde gelegenheden want ze zijn niet noodzakelijk voor de gezondheid en ze kunnen de eetlust verminderen of tandcariës in de hand werken.
Referenties
Hoge Gezondheidsraad. Voedingsaanbevelingen voor België (herziening november 2006)
https://portal.health.fgov.be
Geraadpleegd in februari 2009
Gottrand F, Turck D. Alimentation et besoins nutritionnels du nourrisson et de l’enfant.
Ressources pédagogiques de la Faculté de médecine de Lille
http://medecine.univ-lille2.fr/pedagogie/contenu/mod-transv/module03/item34/besnut-rev-prat2005.pdf
Geraadpleegd in february 2009
Office de la Naissance et de l’Enfance (ONE). Le plaisir de Manger seul comme un grand.
http://www.one.be/PDF_v2/le_plaisir_de_manger_seul.pdf
Geraadpleegd in februari 2009
Office de la Naissance et de l’Enfance (ONE).
Des petits plats pour les grands,
http://www.one.be/PDF_v2/petits_plats.pdf
Geraadpleegd in februari 2009
Romain C. L’alimentation du jeune enfant de 1 à 3 ans: une phase déterminante pour l’avenir.
In: Syndicat Français des Aliments de l’Enfance.1-3 ans: encore trop petit pour manger comme un grand.
http://www.alimentsenfance.com/presse/index.php
Geraadpleegd in februari 2009
|
